پیش به سوی ماراتن 97

وقتی برای اولین بار در 15 سالگی در ماراتن مسیه شرکت می‌کردم، ابهامات بسیاری در مورد نحوه برگزاری و جزئیات این رویداد در ذهنم بود. با این‌که از باتجربه‌ترها در مورد گروه‌بندی‌ها، ترتیب رصد اجرام، آمادگی جسمانی، تغذیه مناسب و ریزه‌کاری‌های ماراتن سوالات بسیاری پرسیده بودم، باز هم حس می‌کردم همه چیز برایم گنگ و مبهم است.

در آن رقابت، از شامگاه تا طلوع آفتاب، سرما و خستگی و هیجان را تجربه کردم. نقاط ضعف و قوتم را شناختم و آماده شدم تا در رقابت بعدی نتیجه خوبی بگیرم.

ماراتن مسیه 97، 16 و 17 اسفند ماه در کنار مقبره شیخ رجب برسی در زواره اصفهان برگزار خواهد شد. سرما و آسمان پرستاره کویر در کنار رقابت تنگاتنگ شرکت‌کنندگان و جنب‌وجوش داوران، شبی هیجان‌انگیز را رقم خواهد زد تا علاقه‌مندانی که از سراسر ایران خود را به زواره رسانده‌اند، علاوه بر کسب تجربه و مهارت در حوزه نجوم رصدی، لذت و هیجان را نیز تجربه کنند.

بخش رقابت هم با داشتن بیش از 180 جرم از فهرست‌های مختلف، شیوه جدید داوری و مهارت بالای شرکت‌کنندگان از غروب آفتاب پنج‌شنبه، 16 اسفند آغاز می‌شود و تا طلوع آفتاب جمعه ادامه می‌یابد.

نکاتی درباره داوری در رقابت امسال

اهمیت بالای رصد اجرام بحرانی در تعیین برندگان این رقابت بر کسی پوشیده نیست و به نظر می‌رسد امسال هم اختلاف نفرات برتر در رصد همین اجرام باشد. با توجه به اهمیت مشاهده اجرام در میدان دید، در رصد برخی اجرام قوانینی لحاظ شده است تا حداکثر دقت در قضاوت لحاظ شود. برای مثال اگر شرکت‌کنندگان برای بار اول نتوانند کهکشان‌های ام31 و ام32 و ام110 را به درستی از هم تفکیک کنند، برای این اجرام، امتیازی دریافت نخواهند کرد. نحوه امتیاز دهی و قوانین این بخش به تفصیل در Mesiermarathon.irآمده است.

 اما در بخش رقابت رصد 110 جرم مسیه، سخت‌گیری برای تشخیص این اجرام در دفعه اول وجود ندارد. امسال هم امتیازدهی  به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد و نتایج به صورت لحظه‌ای در محل رقابت و وبگاه امتیازات قابل مشاهده‌اند.

به شرکت‌کنندگان هر دو بخش رقابت توصیه می‌شود قوانین رقابت را در وبگاه ماراتن مسیه مطالعه کنند تا ناخواسته تخلفی نکنند.

در بخش رقابت، شرکت‌کنندگان در قالب گروه‌های 4 تا 5 نفره زیر نظر یک داور رقابت خواهند کرد. محل قرارگیری هر گروه در محل رقابت، پیش از آغاز رقابت با قرعه‌کشی در حضور شرکت‌کنندگان مشخص می‌شود.

داورها موظف‌اند در اولین فرصت خود را به شرکت‌کننده‌ای که آن‌ها را فراخوانده برسانند و با بررسی‌های لازم، در صورت صحت عملکرد، امتیاز را برای شرکت‌کننده در برنامک امتیازدهی ثبت کنند. در طول رقابت ممکن است برای تایید برخی اجرام داوران سخت‌گیری‌هایی کنند که کاملا در راستای سیاست بخش رقابت ماراتن مسیه است. به علاوه ممکن است داور در حین تایید اجرام سایر شرکت‌کنندگان چند ثانیه دیرتر برای تایید اجرام حاضر شود، در این حالت اعتراض و ایجاد کردن فضای متشنج در رقابت کاملا بی‌مورد است.

برخی اجرام در رقابت رصد 180 جرم مسیه، دارای سه حالت امتیازی هستند. یعنی اگر شرکت‌کننده موفق به رصد این اجرام نشود، امتیازی کسب نمی‌کند و اگر سوژه را رصد کند و محل صحیحی را نشانه رفته باشد اما قادر نباشد سوژه را به درستی در میدان دید تشخیص دهد یک امتیاز به او داده می‌شود. حالت سوم هم زمانی است که شرکت‌کننده سوژه را دقیقا در میدان دید تشخیص می‌دهد و اینجا موفق به کسب دو امتیاز می‌شود. این اجرام در فهرستی که پیش از رقابت ارائه می‌شود مشخص شده‌اند و در امتیازدهی هم روی برنامک از سایراجرام تفکیک شده‌اند. غالبا سیاره‌نماهایی با اندازه زاویه‌ای ظاهری کم، سیارک‌ها و ستاره‌های خاص و کم‌فروغ در این دسته قرار می‌گیرند.

بخش رکورد سرعتی نیز همانند سال گذشته به قوت خود باقی است و امسال اعلام برنده در این بخش نیز به صورت هوشمند انجام خواهد شد. یعنی هرگاه شرکت‌کننده‌ای موفق به ثبت 100 جرم منتخب این رکورد شود، به صورت خودکار نامش روی نمایشگر محل رقابت به عنوان برنده مشخص می‌شود تا از هرگونه ابهام در داوری جلوگیری شود.

چند توصیه برای عملکرد بهتر در رقابت

برای شرکت در این بخش توصیه می‌کنم، شب‌های پیش از رقابت را به رصد و کسب مهارت بپردازید. برای بخش رقابت رصد 180 جرم، فهرست اجرام رقابت مسیه 96 تمرین فوق‌العاده‌ای است و برای بخش رصد 110 جرم، رصد فهرست مسیه کفایت خواهد کرد.

آمادگی جسمانی برای فعالیت طولانی در شبی سرد، آشنایی با رصد اجرام و کار با اطلس‌های آسمان شب، تسلط بر هیجان و اضطراب رقابت و علاقه به افزایش مهارت‌های رصدی از ضروریات شرکت در بخش رقابت ماراتن است.

اگر برای اولین بار می‌خواهید بخش رقابت را تجربه کنید، بهتر است در بخش رقابت رصد 110 جرم مسیه شرکت کنید تا علاوه بر کسب تجربه و ارتقای مهارت‌های رصدی، فشار کمتری را در شب رقابت تجربه کنید. پیش از رقابت فهرست اجرام را به ترتیب غروب روی یک کاغذ بنویسید. اجرامی که زودتر غروب می‌کنند بالای فهرست قرار می‌گیرند. این کار به شما کمک می‌کند تا در شب رقابت برنامه‌ای مدون داشته باشید و تمرکزتان بر هم نخورد.

به خاطر دارم در همان اولین ماراتنی که شرکت کردم، چند گروه از رقبایم از شدت سرما به داخل کیسه‌خواب‌ها رفتند و از کسب نتیجه مدنظرشان باز ماندند. بخش ماراتن مسیه، فراتر از رقابتی هیجان‌انگیز، فرصتی است برای به چالش کشیدن مهارت‌های رصدی و توانایی جسمانی شرکت‌کنندگان، و از آن مهم‌تر مجالی برای آشنایی با بهترین منجمان آماتور ایران.

محمدصالح تیمار/ مجله نجوم