پرواز بالگرد بر فراز مریخ

 ناسا تصمیم دارد بالگردی کوچک را به همراه مریخ‌نورد «مارس 2020» در سال 1399/2020 به سیاره سرخ بفرستد.

به گزارش نجوم به نقل از وبگاه ناسا، این کاوشگر پرنده کوچک «بالگرد مریخ» (The Mars Helicopter) نام‌گذاری شده است  و طراحی آن از امرداد 1392 در آزمایشگاه جی‌پی‌ال ناسا آغاز شد. بالگرد مریخ نخستین بالگردی خواهد بود که در جایی غیر از سیاره زمین به پرواز در می‌آید و مأموریت آن آزمونی برای امکان پرواز بالگردها و هواپیماهای سنگین‌تر از هوا (چگال‌تر از هوا) در جو سیاره مریخ است. جو مریخ بسیار رقیق‌تر از جو سیاره زمین است و به همین دلیل پرواز بالگرد و هواپیما در آن چالش‌برانگیز است. غلظت جو مریخ در سطح آن برابر غلظت جو زمین در ارتفاع 30 کیلومتری بالای سطح زمین است. این در حالی است که بالگردها روی زمین حداکثر تا ارتفاع 12 کیلومتری پرواز کرده‌اند. برای این که این بالگرد بتواند در جو مریخ پرواز کند باید تا حد ممکن سبک ساخته می‌شد و موتورهایش تا حد ممکن نیرومند  طراحی می‌شدند.

بالگرد مریخ به‌اندازه توپ تنیس است و حدود 1/8 کیلوگرم جرم دارد. این بالگرد دارای دو پره است که در جهت مخالف یکدیگر می‌گردند. سرعت چرخش پره‌های این بالگرد 3 هزار دور در دقیقه و تقریبا ده برابر سرعت چرخش پره بالگردها روی زمین است تا امکان پرواز آن در جو رقیق مریخ را فراهم کند. این بالگرد سلول‌های خورشیدی دارد که باتری‌های لیتیومی آن را شارژ می‌کنند. همچنین سامانه‌ای گرمایشی این بالگرد را در مقابل سرمای شب‌های مریخ محافظت می‌کند. 

بالگرد مریخ ابتدا بر دوش مریخ‌نورد 2020 سوار خواهد شد. پس از فرود آمدن مریخ‌نورد روی سطح مریخ و یافتن جای مناسب، این بالگرد از پشت مریخ‌نورد پیاده خواهد شد و پروازش را آغاز خواهد کرد. بالگرد مریخ به‌صورت خودکار پرواز می‌کند و به دلیل فاصله چندین دقیقه نوری بین زمین و مریخ و زمان‌بر بودن رسیدن سیگنال‌های ارسالی از زمین، پرواز آن از زمین کنترل نمی‌شود. قرار است این بالگرد به مدت 30 روز فعال باشد و در این مدت پنج بار پرواز کند. در نخستین پرواز، این بالگرد سه متر ارتفاع می‌گیرد و 30 ثانیه در هوا خواهد بود. بالگرد مریخ در پروازهای بعدی پروازهایی تا 90 ثانیه خواهد داشت و مسافت‌های طولانی‌تری تا حد چند صد متر را پرواز خواهد کرد. اگر مأموریت این بالگرد با شکست مواجه شود اشکالی در مأموریت مریخ‌نورد 2020 پیش نخواهد آمد. طبق برنامه‌ریزی فعلی قرار است اعزام مریخ‌نورد 2020 و بالگرد همراه آن به فضا در تیر-مرداد 1399/ژوئیه 2020 انجام شود. این دو در فوریه 2021/بهمن-اسفند 1399 به مریخ خواهند رسید.  

محمد عادل پور/مجله نجوم

منبع: وبگاه ناسا

توجه:

بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است. در غیر این صورت، بدیهی است حق پیگیری قانونی مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.