نحوه ایجاد شکل خاص سحابی رزت شبیهسازی شد
پژوهشی جدید نشان داده است که سحابی قرمز-صورتی رزت با حفره مرکزی عجیبش چگونه با گذر زمان به شکل فعلی خود در آمده است
در فاصله 5000 سال نوری ما، سحابیای به شکل گل سرخ وجود دارد که به سبب رنگ قرمز-صورتی و حفره خاص و عجیب وسطش معروف است. سحابی رزت (Rosette Nebula) همچنین ستارههای آبی درخشان و پرجرمی را در مرکزش دارد که چشماندازی شگفتانگیز برای اخترشناسان بهوجود آورده است. اکنون به یاری پژوهشی جدید، ما علت ایجاد این شکل متمایز را میدانیم.
نویسنده اصلی دکتر کریستوفر وارینگ (Christopher Wareing) از دانشگاه لیدز (Leeds University) در بیانیهای گفت: «ستارههای پرجرمی که خوشه مرکزی سحابی رزت را تشکیل میدهند، چند میلیون ساله هستند و نیمی از چرخه عمرشان را سپری کردهاند. با توجه به مدتی که بادهای ستارهای آنها جریان داشته، انتظار میرود حفره مرکزی آنها تا ده برابر بزرگتر از این باشد. ما نحوه اثر بادهای ستارهای و شکلگیری این سحابی را در مدلهای مختلف ابر مولکولی شبیهسازی کردیم، که شامل کروی کلوخهای، قرص رشتهدار ضخیم و صفحه نازک میشد و همگی از یک ابر اتمی کم چگالی اولیه تشکیل شده بودند. از میان آنها این صفحه نازک بود که توانست در شبیهسازی، ظاهر فیزیکی یعنی اندازه حفره، شکل و میدان مغناطیسی این سحابی را در سنی که با ستارههای مرکزی و قدرت بادهایشان سازگار باشد، ایجاد کند.»
این شبیهسازی فقط با استفاده از ابررایانهای پیشرفته ممکن بود که قادر به اجرای 9 شبیهسازی از شرایط مختلفی باشد که میتوانستند این سحابی را ایجاد کنند. این کار محاسباتی به یک میلیون ساعت سیپییو زمان نیاز داشت که برای یک رایانه استاندارد معمولی حدود 57 سال زمان میبرد.
وارینگ در ادامه گفت:«داشتن مدلی که به این دقت ظاهر فیزیکی را مطابق با دادههای مشاهداتی بازتولید کند، بدون اینکه از ابتدا چنین هدفی داشته باشد، بینظیر است. ما خوش شانس بودیم که توانستیم دادههای مربوط به بررسیهای گایا را که هنوز در جریان است، در مدلهایمان وارد کنیم؛ تعدادی از ستارههای درخشان سحابی رزت جزو این بررسیها هستند. اعمال این دادهها به مدلهایمان درک جدیدی از نقشی که هر ستاره در سحابی رزت ایفا میکند، به ما میدهد.»
پژوهشگران اکنون امیدوارند تا این نوع از شبیهسازیها برای سایر سحابیهای کهکشان نیز به کار گرفته شود.
آیدا رضایی/ مجله نجوم
منبع: iflscience.com