• 1397/03/15 - 11:13
  • زمان مطالعه : 3 دقیقه

ثبت واضح‌ترین تصویر از سحابی رتیل و اجرام اطراف آن

«تلسکوپ نقشه‌برداری وی‌ال‌تی» رصدخانه جنوبی اروپا از سحابی رتیل در ابر ماژلانی بزرگ و محیط پربار اطراف آن با جزئیات دقیق تصویربرداری کرده است.



سحابی رتیل منطقه‌ای بسیار دیدنی از ابر ماژلانی بزرگ است که در فاصله ۱۶۰ هزار سال نوری از ما واقع است و کهکشان اقماری راه شیری ما به حساب می‌آید. «تلسکوپ نقشه‌برداری وی‌ال‌تی» یا «وی‌اس‌تی» (VST) در رصدخانه پارانال رصدخانه جنوبی اروپا  در شیلی از این منطقه و محیط پربار اطراف آن با جزئیات دقیق تصویربرداری کرده است. این تصویر منظره‌ای کیهانی از خوشه‌های ستاره‌ای، ابرهای درخشان گاز و بقایای پراکنده انفجارهای ابرنواختری را نشان می‌دهد. این واضح‌ترین تصویری است که تاکنون از این بخش از آسمان ثبت شده است.



اخترشناسان با استفاده از ظرفیت‌های «وی‌اس‌تی» این تصویر بسیار دقیق جدید از سحابی رتیل و خوشه‌های ستاره‌ای و سحابی‌های متعدد مجاور آن را ثبت کردند. رتبل که با عنوان سحابی ۳۰ ماهی طلایی نیز شناخته می‌شود، درخشان‌ترین و پر انرژی‌ترین منطقه شکل‌گیری ستاره‌ها در گروه محلی کهکشان‌ها است.



سحابی رتیل، در بالای این تصویر، بیش از 1000 سال نوری گسترش دارد و در صورت فلکی ماهی طلایی در نیمکره جنوبی آسمان واقع شده است. این سحابی خیره‌کننده بخشی از ابر ماژلانی بزرگ است، کهکشانی کوتوله با قطری حدود حدود 14 هزار سال نوری. ابر ماژلانی بزرگ یکی از نزدیک‌ترین کهکشان‌ها به راه شیری است. 



در هسته سحابی رتیل خوشه ستاره‌ای جوان و غول پیکری قرار دارد که  NGC 2070 نامیده می‌شود. یک منطقه ستاره‌زایی که هسته متراکم به نام R136b شامل برخی از پرجرم‌ترین و درخشان‌ترین ستاره‌هایی است که تاکنون مشاهده شده است. نخستین بار نیکولا لوئی دو لاکای، اخترشناس فرانسوی در سال 1130/ 1751 تابش درخشان سحابی رتیل را ثبت کرد. 



خوشه ستاره‌ای دیگری در سحابی رتیل به نام هاج 301 (Hodge 301) وجود دارد که بسیار قدیمی‌تر است، و برآورد شده که دست‌کم 40 ستاره در آن دچار انفجار ابرنواختری شده‌اند و گاز را در سراسر منطقه پراکنده کرده‌اند. یک نمونه از بازمانده‌های ابرنواختری ابرحباب  SNR N157B است که خوشه ستاره‌ای باز NGC 2060 را در بر می‌گیرد. این خوشه را ابتدا ستاره شناس بریتانیایی جان هرشل در سال 1215/1836 با تلسکوپ بازتابی 18.6 اینچی در آفریقای جنوبی مشاهده کرد. در حومه سحابی رتیل در سمت راست پایین، می‌توان مکان ابرنواختر معروف SN 1987A را تشخیص داد. 





با حرکت به سمت چپ سحابی رتیل، می‌توان خوشه باز درخشانی به نام NGC 2100 را مشاهده کرد، که شامل تراکم بالا و درخشانی از ستاره‌های آبی است که با ستاره‌های سرخ احاطه شد‌ه‌اند. این خوشه را جیمز دانلوپ اخترشناس اسکاتلندی در سال 1205/ 1826 کشف کرد.



در مرکز تصویر، خوشه ستاره‌ای و سحابی نشری NGC 2074، واقع است، یکی دیگر از مناطق شکل‌گیری ستاره‌ها که جان هرشل کشف کرده است. با نگاهی دقیق‌تر، می‌توان ساختاری غباری شبیه اسب دریایی را تشخیص داد. این ساختاری ستون مانند و غول پیکر است که قطری حدود 20 سال نوری دارد - تقریبا پنج برابر فاصله خورشید و نزدیک‌ترین ستاره به آن، آلفا قنطورس. این ساختار محکوم به ناپدید شدن طی یک میلیون سال آینده است؛ با شکل‌گیری ستاره‌های بیشتر در خوشه‌، نور و باد آن‌ها به آرامی ستون‌های غبار را پراکنده می‌کند.



ثبت این تصویر فقط با داشتن دوربین 256 مگاپیکسلی  وی‌اس‌تی به نام امگاکم (OmegaCAM) امکان پذیر است. این عکس از تصاویر امگاکم با چهار فیلتر مختلف رنگی ایجاد شد، از جمله فیلتری که برای جداسازی تابش سرخ هیدروژن یونیزه طراحی شده است.



محمدصادق فغان‌پور/ مجله نجوم



منبع: eso.org



 


 


 


 


 


 


 


 


 


 


 


 



 



 


 






توجه:



بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است. در غیر این صورت، بدیهی است حق پیگیری قانونی مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.









  • گروه خبری : اخبار سایت,خارجی
  • کد خبر : 1248
کلمات کلیدی