ثبت تصویر ستاره غول سرخی که پوست می‌اندازد

در این تصویر شبح‌گون، ستاره غول سرخ‌ دور و تپنده‌ای به نام  «آر– حجار» دیده می‌شود. ستاره آر- حجار  در فاصله 1200 سال نوری از ما در صورت فلکی حجار قرار دارد. این ستاره به شاخه مجانبی غول‌ها یا ای‌جی‌بی (AGB) تعلق دارد و غنی از کربن ودر حال نزدیک شدن به پایان عمرش است. در این مرحله، ستاره‌های کم‌جرم و دارای جرم متوسط خنک می‌شوند، جو‌های گسترده‌ای را ایجاد می‌کنند و مقدار زیادی از جرمشان را از دست می‌دهند. آن‌ها در حال تبدیل شدن به سحابی‌های سیاره‌نمای جذاب و دیدنی هستند.

مقدار جرمی که یک ستاره از دست داده است در واقع پیامدهای مهمی برای تکامل آن‌ها دارد؛ آینده آن‌ها را تغییر می‌دهد و منجر به شکل‌گیری انواع مختلف سحابی‌های سیاره‌نما می‌شود. ستاره‌های ای‌جی‌بی وقتی زندگی خود را به شکل سحابی‌های سیاره‌نما به پایان می‌رسانند، طیف گسترده‌ای از عناصر را تولید می‌کنند که شامل 50 درصد عناصر سنگین‌تر از آهن هستند و سپس در کیهان رها و به ستاره‌ها، سیاره‌ها، قمر‌ها و در نهایت اجزای تشکیل‌دهنده حیات تبدیل می‌شوند.

یکی از ویژگی‌های جالب توجه  «آر– حجار» لکه روشن آن است که دو یا سه برابر درخشان‌تر از سایر مناطق به نظر می‌رسد. ستاره‌شناسانی که این تصویر فوق‌العاده را با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ وی ال تی ثبت کرده‌اند،  نتیجه گرفته‌اند که «آر– حجار» با توده‌های عظیم گردوغبار ستاره‌ای محاصره شده که از بخش‌های بیرونی‌تر ستاره‌ رها شده است‌. این لکه روشن در واقع، منطقه‌ای در اطراف ستاره است که غبار کمی دارد یا اصلا غباری ندارد و به ما اجازه می‌دهد لایه عمیق‌تری از سطح ستاره را ببینیم.

این تصویر قطعه‌ای بسیار کوچک از آسمان را  شامل می‌شود:  تقریبا 20 در 20 میلی ثانیه قوس. برای مقایسه، مشتری دارای اندازه زاویه‌ای حدود 40 ثانیه قوس است.

محمدصادق فغان‌پور/مجله نجوم

منبع: eso.org

توجه:

بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.