تلسکوپ پرنده اکسیژن تک اتمی را بر روی مریخ آشکارسازی کرد
مقدار اکسیژن تک اتمی مریخ را تلسکوپ هوابرد سوفیا (SOFIA) اندازه گرفت، اولین اندازه‌گیری مشابه 40 سال قبل اتفاق افتاده بود اما اکنون به کمک سوفیا یک راه جدید برای زیرنظرگرفتن عناصر حیاتی مریخ و همچنین به دست آوردن اطلاعات بیشتر برای محاسبه تاثیرات اتم اکسیژن روی سطح سیاره فراهم شده است.
مقدار اکسیژن تک اتمی مریخ را تلسکوپ هوابرد سوفیا (SOFIA) اندازه گرفت، اولین اندازه‌گیری مشابه 40 سال قبل اتفاق افتاده بود اما اکنون به کمک سوفیا یک راه جدید برای زیرنظرگرفتن عناصر حیاتی مریخ و همچنین به دست آوردن اطلاعات بیشتر برای محاسبه تاثیرات اتم اکسیژن روی سطح سیاره فراهم شده است.
مأموریت های مارینر و وایکینگ در سال‌های 1960 و 1970 نتایجی از اندازه‌گیری مقدار اکسیژن تک اتمی مریخ به زمین فرستادند، اما این اولین آشکارسازی این‌گونه اتم‌ها از راه دور است که از طریق هواپیما-تلسکوپ سوفیا (رصدخانه استراتوسفری نجوم فروسرخ، که ناسا آن را با کمک سازمان فضایی آلمان راه اندازی کرد) انجام شده است.
محققان این پروژه اعلام کرده‌اند که باید به دنبال قطعات گم شده پازل فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی در اتمسفر مریخ باشند. اکسیژن عنصر بسیار مهمی است، زیرا مانند عنصر فعال‌سازی واکنش‌ها عمل می‌کند؛ به طور مثال در تشکیل ازون نقش دارد و بسیاری از فرآیندهای شیمیایی دیگر را سرعت می‌بخشد.
محققان پروژه بیشتر بر روی اکسیژن تک اتمی تأکید دارند، O2 برای نفس کشیدن بشر مورد نیاز است اما این اکسیژن تک اتمی است که با بسیاری از اتم‌ها خیلی راحت تر از O2 واکنش نشان می‌دهد. این بدین معنی است که اکسیژن اتمی برای مدت زیادی در اتمسفر باقی نمی‌ماند و این مسئله باعث می‌شود اندازه‌گیری مقدار دقیق آن در اتمسفر مریخ مشکل باشد.
سوفیا مقدار اکسیژن تک اتمی در اتمسفر مریخ را ازطریق گیرنده آلمانی ستاره‌شناسی در فرکانس‌های محدوده تراهرتز (GREAT) انجام داده است، این وسیله این مزیت را دارد که در هنگام اندازه‌گیری‌ها بسیار بالاتر از اتمسفر زمین حرکت کند.
رصدخانه هوابرد سوفیا
تیم تحقیقاتی از یک حس‌گر بسیارحساس به طول موج های فروسرخ منتشر شونده از اکسیژن تک اتمی استفاده کرده است. دانشمندان دریافتند که به طور کلی مقدار عناصر موجود دراتمسفر نصف پیش‌بینی‌هایی است که در مدل‌ها انجام شده است. اکسیژن اتمی بر روی سطح مریخ زمانی تولید می‌شود که تابش‌های فرابنفش به H2O در سطح مریخ برخورد کند، که باعث آزاد شدن یک اکسیژن و انتشار آن در فضا می‌شود. البته این اکسیژن خیلی سریع به اتم‌هایی که با آن‌ها روبرو می‌شود می‌پیوندد و اگر به O2 برخورد کند واکنش آن‌ها منجر به تولید ازون می‌شود که سیاره را از تابش‌های مضر فرابنفش خورشید در امان نگه می‌دارد. به خاطر طبیعت بسیار واکنش‌پذیر اکسیژن تک اتمی فهمیدن دقیق سطح آن و نیز ازون در اتمسفر مریخ بسیار حیاتی است، چون این مسئله احتمال دارد مشخص کننده این باشد که مریخ تا چه حد امکان میزبانی حیات میکروبی زیر سطحی دارد؟
این پرواز سوفیا فقط به منظور اندازه‌گیری اکسیژن تک اتمی مریخ بوده است اما چند ماه قبل سوفیا مقدار متان مریخ را نیز اندازه‌گیری کرده است، گازی که اگر در مناطق غیر آتشفشانی سر و کله اش پیدا شود ممکن است اشاره به وجود حیات داشته باشد؛ نتایج این اندازه‌گیری‌ها در یک سال آینده منتشر خواهد شد.
ترجمه: سوگند متقی
ویرایش: منا رجبیه فرد
