تصویر جدید هابل از رتیل و لانه زنبوری کیهانی در نزدیکی ما
تصویر جدید تلسکوپ فضایی هابل، ناحیهای از ابرماژلانی بزرگ را نشان میدهد که سحابی رتیل، یکی از بزرگترین مناطق زایش ستارهها در نزدیکی ما و نیز سحابی شگفتانگیز لانه زنبوری را در خود جای داده است
ابر ماژلانی بزرگ(LMC) با فاصله نزدیک به 160،000 سال نوری از ما، یکی از نزدیکترین همسایگان راه شیری است.این کهکشان همچنین یکی از بزرگترین و شدیدترین مناطق فعال تشکیل ستاره را که تاکنون در نزدیکی کهکشان ما شناخته شده در خود جای داده است: سحابی رتیل. این تصویر تلسکوپ فضایی هابل، هم رشتههای دراز و عنکبوتی شکل گاز را نشان میدهد که نام این منطقه از آن الهام گرفته شده است و هم ساختاری جذاب شامل مجموعهای از «حباب»ها که سحابی لانه زنبوری نامیده میشود (سمت چپ پایین تصویر).
سحابی لانه زنبوری به سبب خوش اقبالی ستارهشناسانی کشف شد که با استفاده از تلسکوپ فناوری جدید (New Technology Telescope) رصدخانه جنوبی اروپا مشغول تصویربرداری از ابرنواختر 1987آ SN1987A)) در نزدیکی آن بودند؛ ابرنواختری که نزدیکترین ابرنواختر مشاهده شده به زمین طی بیش از 400 سال گذشته بود. شکل حبابمانند و عجیب این سحابی ستارهشناسان را از زمان کشف آن در اوایل دهه 1990/1370 به شگفتی واداشته است. نظریههای مختلفی برای توضیح ساختار منحصربهفرد آن ارائه شده است که بعضی از آنها شگفتانگیزتر از بقیه هستند.
در سال 2010/1389، گروهی از اخترشناسان این سحابی را بررسی کرده و با استفاده از تجزیهوتحلیل پیشرفته دادهها و مدلسازی رایانهای، به این نتیجه رسیدند که ظاهر منحصربهفرد آن احتمالا ناشی از ترکیب اثرات دو ابرنواختر است؛ انفجاری جدیدتر، پوسته در حال انبساط مواد ناشی از انفجاری قدیمیتر را شکافته است.
تصور میشود که ظاهر شگفتانگیز سحابی تاحدی به علت زاویه دید ما باشد که به طور اتفاقی برای مشاهده آن مناسب است. حالت لانه زنبوری پوستههای دایرهای ممکن است از زاویهای دیگر قابل مشاهده نباشد.
محمدصادق فغان پور/ مجله نجوم
منبع: spacetelescope.org
توجه:
بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید میکنند، در دیگر رسانههای مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.
در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.