تصویر جدید هابل از خوشهای غولآسا
تصویر جدید تلسکوپ فضایی هابل، خوشه کهکشانی غولپیکر PLCK_G308.3-20.2 را در فاصله دو میلیارد سال نوری از ما به نمایش میگذارد که در تاریکی کیهان میدرخشد
تصویر جدید تلسکوپ فضایی هابل، خوشه کهکشانی غولپیکر PLCK_G308.3-20.2 را به نمایش میگذارد که در تاریکی کیهان میدرخشد.
این خوشه در فاصله دو میلیارد سال نوری از ما قرار دارد، یعنی تصویری که هابل از آن ثبت کرد متعلق به حدودا دو میلیارد سال قبل است؛ فوتونهای نور از این کهکشانها دو میلیارد سال در راه بودهاند تا به چشمان ما برسند. توجه به این نکته جالب است که زمانی که نور از کهکشانهای موجود در این خوشه منتشر شد انسانی روی زمین وجود نداشت.
خوشههای کهکشانی شامل هزاران کهکشان است که گرانش مانند چسبی آنها را کنار هم نگه داشته است. زمانی تصور میشد که آنها بزرگترین سازههای کیهان هستند تا در دهه ۱۹۸۰ با کشف ابر خوشههای کهکشانی، که معمولا از دهها خوشه و گروههای کهکشان تشکیل شدهاند و دارای ابعاد صدها میلیون سال نوری هستند، جایگاهشان تغییر کرد.
یکی از جالبترین ویژگیهای خوشههای کهکشانی چیزی است که در فضای بین کهکشانهای تشکیلدهندهشان وجود دارد: ماده درون خوشهای (Intracluster Medium یا ICM). در این فضاها ساختارهای کوچکتر که داخل خوشه شکل میگیرند دمای بالایی ایجاد میکنند. از این رو ماده درون خوشهای از پلاسما تشکیل شده است. پلاسما ماده عادی در حالت فوقالعاده داغ است. بیشتر ماده درخشان خوشهها در ماده درون خوشهای است که پرتو ایکس بسیار روشنی از خود ساطع میکند. با این حال، بیشتر جرم خوشه کهکشانی به شکل ماده تاریک است. ماده تاریک بر خلاف پلاسما از مواد معمولی مانند پروتون، نوترون و الکترون ساخته نشده است. تصور میشود که این ماده ۸۰ درصد از جرم کل کیهان را تشکیل میدهد، اما هرگز به طور مستقیم مشاهده نشده است.