تصاویر مدارگرد شناسایی مریخ از آبراهههای قدیمی سیاره سرخ
دوربین هایرایز مدارگرد شناسایی مریخ عوارضی بر سطح سیاره سرخ را ثبت کرده که جریان آب در گذشته ایجاد کرده است
دوربین هایرایز مدارگرد شناسایی مریخ عوارضی بر سطح سیاره سرخ را ثبت کرده که جریان آب در گذشته ایجاد کرده است
در این تصویر از مدارگرد شناسایی مریخ یا امآرا (MRO)، آبراهههای متعددی در دیواره شمالی دهانهای برخوردی شکل گرفته که در منطقه «ترا سیمیریا» (Terra Cimmeria) واقع است. این دهانه ممكن است در ناحیه غنی از آبهای زیرزمینی تشکیل شده باشد.
این تصویر هایرایز، رگههایی را که در دامنههای شیبدار شکل میگیرند نشان میدهد. این رگهها زمانی تشکیل میشوند که آبشارهایی از گرد و غبار به سمت پایین سرازیر میشوند. رگه تاریک منطقهای است که غبار کمتری نسبت به محیط اطراف که روشن و سرخ رنگ است، دارد. عامل سقوط بهمنهای گردوغبار مشخص نیست، اما ممکن است به گرم شدن ناگهانی سطح مربوط باشد. این رگهها اغلب در حال سرازیر شدن به سمت پایین تحت تاثیر شکل سطح منحرف میشوند و در طول چند دهه نیز از بین میروند، زیرا گرد و غبار بیشتری از آسمان به آرامی روی سطح مینشیند و عوارض روی سطح مریخ را محو می کند.
این تصویر دوربین هایرایز مدارگرد امآرا دهانهای برخوردی شبیه به نوزاد قورباغه را نشان میدهد؛ در واقع آب که زمانی دهانه را پر کرده بود درهای را در کنار آن حک کرده است. اغلب دشوار است که تفاوت بین کانالهای ورود و خروج آب مشخص شود، اما میدانیم که آب همیشه در سرازیری به سمت پایین جریان مییابد؛ در این مورد خاص، میتوانیم نتیجه بگیریم که آب به سمت خارج از دهانه جریان داشته است زیرا اطلاعات مربوط به ارتفاع زمین را داریم. دانشمندان با بررسی این تصاویر به طور دقیق میتوانند شناخت بهتری از قدرت سیلابی که کانالها را شکل داده است، پیدا کنند و تاریخچه فعالیت آب در این منطقه مریخ را بهتر درک کنند.
تصویر دوربین هایرایز متصل به مدارگرد شناسایی مریخ، سنگ بستری را نشان میدهد که چندین کیلومتر پایینتر از بخش بالای دره عظیم «والس مارینریس» واقع است. لایههای بالا میتواند عمدتا آتشفشانی باشد در حالی که لایههای پایین تحت تاثیر دوره بمباران سنگین و تعاملات بیشتر با آب قرار داشتهاند.
محمدصادق فغانپور/ مجله نجوم
منبع: jpl.nasa.gov