بارش شهابی جوزایی امسال را از دست ندهید!

بی‌شک بارش شهابی جوزایی در واپسین روزهای پاییز، به سبب تعداد و درخشش کم‌نظیر شهاب‌ها و سرمای هوا، جذاب‌ترین و دلرباترین بارش شهابی سال است.

بارش شهابی جوزایی امسال، اندکی پس از نیمه شب پنج‌شنبه 22 آذر به اوج خود می‌رسد. این بارش شهابی بر اثر عبور زمین از نزدیکی ذرات برجای مانده از یک سیارک به ‌وجود می‌آید. به نظر می‌رسد قرن‌ها پیش، سیارک 3200فائتون (3200phaeton) با جرمی آسمانی برخورد کرده است و ذرات برجای‌مانده از آن برخورد، عامل به‌وجود آمدن بارش شهابی جوزایی هستند؛ بارشی که از نخستین رصدهای آن روی رودخانه می‌سی‌سی‌پی، حدود 185 سال گذشته است و احتمالا به سبب برهم‌کنش‌های گرانشی مشتری با ذرات برجای‌مانده از برخورد، این ذرات آرام آرام به زمین نزدیک‌تر می‌شوند تا کیفیت بارش را بیشتر کنند!

بهترین زمان برای رصد این بارش حوالی ساعت دو بامداد به زمان محلی است؛ وقتی که کانون بارش، یعنی چند درجه بالاتر از ستاره کاستور در صورت‌فلکی جوزا، ارتفاع زیادی از افق گرفته باشد. کانون بارش، نقطه‌ای در آسمان است که از دید ناظر زمینی، امتداد تمام شهاب‌های ناشی از یک بارش خاص به آن منتهی می‌شود.

بنا بر پیش‌بینی‌ها آهنگ ساعتی سرسویی (ZHR) بارش جوزایی امسال حدود 100 خواهد بود. یعنی در ساعت‌های اوج بارش، در آرمانی‌ترین وضعیت، ناظر قادر خواهد بود 100 شهاب ببیند. البته این شرایط مطلوب هرگز اتفاق نمی‌افتد و ناظر معمولا در بهترین حالت می‌تواند در شامگاه پنجشنبه تا صبحگاه جمعه، در هر ساعت حدود 50 شهاب شکار کند؛ شهاب‌هایی که ناشی از برخورد ذرات با سرعت حدود 130هزار کیلومتر بر ساعت به جو زمین هستند.



محمدصالح تیمار/ مجله نجوم