ماهوارههای کوچک؛ کاشف بزرگترین ضربان قلب ستارهای
ستارهشناسان برای سنجش دقیق برهمکنش بین دو ستاره در صورت فلکی جبار، از تعدادی ماهواره کوچک استفاده کردهاند و در این میان موفق به کشف بزرگترین ضربان قلب ستارهای شناخته شده تاکنون شدند.
ستارهشناسان برای سنجش دقیق برهمکنش بین دو ستاره در صورت فلکی جبار، از تعدادی ماهواره کوچک استفاده کردهاند و در این میان موفق به کشف بزرگترین ضربان قلب ستارهای شناخته شده تاکنون شدند.
این پژوهش که در نشریه انجمن سلطنتی نجوم منتشر شد، به توصیف جزئیات منظومه دوتایی یوتا-جبار پرداخته است. ستارههای این منظومه در یک مدار 29 روزه بیضوی بهدور یکدیگر میگردند. در حدود 90 درصد مواقع، تغییری در وضعیت آنها روی نمیدهد، اما در بعضی موارد، به قدری به یکدیگر نزدیک میشوند که گرانش، سبب تغییر شکل و افزایش درخشندگیشان میشود.
هربرت پابلو (Herbert Pablo) محقق اصلی این پروژه، پژوهشگر پسادکتری در دانشگاه مونترال و عضو مرکز پژوهشهای اخترفیزیکی کبک(Quebec)، اظهار داشت:" تغییرات نور در این منظومهها شباهت چشمگیری به ریتم سینوسی نوار قلب دارد و به آنها منظومههای ضربان قلب گفته میشود."
این منظومه با جرمی 35 برابر بیشتر از خورشید، منظومه بزرگی محسوب میشود. جرم و برهمکنش غیرعادی دو ستاره آن به اخترشناسان این امکان را میدهد که از روشهای اخترلرزهشناسی برای بررسیشان استفاده کنند. در واقع آنان میتوانند با نگاه کردن به ارتعاش ستارهها، به درون آنها پی ببرند.
پابلو اضافه کرد:" همچنان که ستارهها به هم نزدیک میشوند، نیروی گرانشی شدید بینشان باعث زلزله در ستاره میشود و این به ما اجازه میدهد تا عملکرد داخلی ستاره را بررسی کنیم، به همان شیوه که در هنگام وقوع زمینلرزه درباره داخل زمین اطلاعاتی به دست میآوریم."
این اطلاعات از گروهی متشکل از پنج نانوماهواره به دست آمده است که برای بررسی درخشانترین ستارهها در آسمان به کار میروند و برایت (BRITE) نام دارند. گرگ وید(Gregg Wade)، محقق اصلی مجموعه برایت از دانشگاه نظامی سلطنتی کانادا گفته است:" مجموعه ماهوارههای برایت که نخستین نانوماهوارهها با ماموریت نجومی کاربردی هستند ، پیشتاز این انقلاب فضایی آیندهاند."
گروه پژوهشی امیدوار است که این مشاهدات به تلاشهای بیشتری برای درک حیات پیچیده ستارگان پرجرم بینجامد. ممکن است تعداد این ستارگان به اندازه ستارههای زرد یا سرخ زیاد نباشد، اما آنها جایگاه شکلگیری تمام عناصر سنگینی هستند که وجود انسان و حیات را امکانپذیر میکند.
مترجم: آیدا رضایی/ مجله نجوم
منبع: iflscience.com
توجه:
بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید میکنند، در دیگر رسانههای مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.
در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.