شناخت بهتر همسایه زمین در ماه‌گرفتگی ۱۱ بهمن
روز ۱۱ بهمن ۹۶ ماه وارد سایۀ زمین می‌شود و برای ساعاتی رخ در نقاب تاریکی می‌کشد. این خسوف فرصت خوبی به دانشمندان برای شناخت بهتر ویژگی‌های قمر زمین می‌دهد.
روز ۱۱ بهمن ۹۶ ماه وارد سایۀ زمین می‌شود و برای ساعاتی رخ در نقاب تاریکی می‌کشد. این خسوف فرصت خوبی به دانشمندان برای شناخت بهتر ویژگی‌های قمر زمین می‌دهد.
ماه‌گرفتگی برای منجمان و عموم مردم پدیدۀ رصدی بسیار جذابی است. همچنین، ماه تاریک فرصتی بی‌نظیر برای هنرنمایی عکاسان نجومی در ثبت زیبایی‌های آسمان است. اما دانشمندان نیز از خسوف هیجان‌زده می‌شوند، چون می‌توانند ماه را بهتر بررسی کنند. محققانی که در سازمان ناسا هدایت مدارگرد شناسایی ماه (LRO سرواژۀ Lunar Reconnaissance Orbiter) را بر عهده دارند اعلام کرده‌اند در هنگام ماه‌گرفتگی ۱۱ بهمن می‌توانند شناخت بیشتری از ویژگی خاک و سنگ‌های ماه پیدا کنند. این شناخت با بررسی نحوۀ سرد شدن سطح ماه هنگام خسوف به دست می‌آید.
اختلاف دمای شب و روز در قمر زمین، به دلیل نبود جو در ماه، بسیار است. در هنگام روز دمای سطح ماه در حد اجاق داغ است اما هنگام شب دما در مدت فقط چند ساعت در حد فریزر سرد می‌شود. در حالت عادی یک شبانه‌روز در ماه ۲۹/۵ روز زمینی طول می‌کشد و این گرم و سرد شدن‌ها در همۀ سطح ماه هم‌زمان رخ نمی‌دهد؛ به‌عبارتی، بخش‌هایی که خورشید در حال طلوع است به‌آرامی گرم می‌شوند درحالی‌که دیگر بخش‌ها با فرا رسیدن شب سرد هستند. در زمان ماه‌گرفتگی کلی همۀ سطح ماه که رو به زمین است در مدت زمان کوتاهی از دمای زیاد به دمای خیلی کم می‌رسد. اینکه سطح ماه چقدر سریع سرد شود به اندازۀ ذرات خاک و سنگ‌های آن، جنس آن‌ها و همچنین میزان تخلخلشان بستگی دارد.
مدارگرد شناسایی ماه تابش حرارتی سطح ماه را در هنگام خسوف ثبت خواهد کرد و با بررسی چگونه سرد شدن نقاط مختلف سطح ماه اطلاعات جدیدی از ویژگی‌های سطح قمر زمین به دست خواهد آمد. جدای از شناخت بهتر مواد سازندۀ سطح ماه، تحولات آن در طول زمان نیز بهتر فهمیده می‌شود. برای مثال، با مقایسۀ رفتار حرارتی دهانه‌های برخوردی و دیگر نقاط ماه می‌توان فهمید برخوردها چه آثاری بر سطح ماه دارند. به گفتۀ محققان سازمان ناسا، داده‌های جمع‌آوری شده شاید حتی برای انتخاب محل فرود در مأموریت‌های بعدی به ماه نیز به کار آیند.
محمد عادل پور/ مجله نجوم
ویراستار: منا رجبیه فرد
منبع: وبگاه ناسا
|
