شاید خوشه برساوش تحولی در پژوهش‌های ماده تاریک ایجاد کند

تفسیری نوآورانه  که درباره داده‌های پرتوایکس تابش شده از خوشه‌ای کهکشانی ارائه شده، ممکن است به دانشمندان در درک ماهیت ماده تاریک کمک کند. این تفسیر، توضیح جدیدی برای مجموعه‌ای از نتایج حاصل شده به کمک رصدخانه پرتوایکس چاندرا،XMM  نیوتن آژانس فضایی اروپا وهیتومی (Hitomi)، تلسکوپ پرتوایکس تحت هدایت ژاپن است. اگر این نتیجه با مشاهدات آینده تایید شود، ممکن است گامی مهم در درک ماهیت ماده اسرار آمیز و نامرئی که حدود 85 درصد ماده در کیهان را تشکیل می‌دهد برداشته شود.

تصویر نشان داده شده در اینجا شامل داده‌های پرتوایکس چاندرا (آبی) از خوشه کهکشانی برساوش است، که با داده‌های نوری از تلسکوپ فضایی هابل (صورتی) و تابش رادیویی از آرایه بسیار بزرگ یا وی‌ال‌ای (VLA) (قرمز) ترکیب شده است. در سال 1393 /2014، محققان  تابشی غیرعادی و متمرکز در یک طول موج را که خط نشری نام دارد، در طول‎موج مشخصی از پرتوایکس (3.5 کیلو الکترون ولت) از گاز داغ منطقه مرکزی خوشه برساوش شناسایی کردند. آن‌ها همچنین وجود این خط نشری را در بررسی 73 خوشه دیگر کهکشانی گزارش کردند. در ماه‌ها و سال‌های پس از آن، ستاره‌شناسان تلاش کرده‌اند وجود این خط 3.5 کیلوولت را تایید کنند. آن‌ها مشتاق به انجام این کار هستند، زیرا ممکن است سرنخ‌های مهم در مورد ماهیت ماده تاریک را به ما نشان دهد. اما در مورد اینکه رصدهای اصلی و مشاهدات تکمیلی دقیقا چه چیزی را نشان می‌دهند، در جامعه نجوم بحث درگرفته است.

از طرفی تجزیه و تحلیل جدیدی که گروهی از اخترشناسان دانشگاه آکسفورد روی داده‌های چاندرا انجام داده‌اند، نشان می‌دهد که وقتی ناحیه اطراف سیاهچاله بسیارپرجرم مرکز برساوش مورد رصد قرار می‌گیرد، جذب پرتوهای ایکس با انرژی 3.5 کیلوالکترون ولت مشاهده می‌شود.  این نشان می‌دهد که ذرات ماده تاریک در خوشه هم پرتوهای ایکس را جذب و هم آن‌ها را تابش می‌کنند (تصویر بالا را که برای تشریح این سازوکار کشیده شده است ببینید). این مدل، اگر درست باشد، راهی را برای اینکه دانشمندان روزی به ماهیت واقعی ماده تاریک پی ببرند، پیش پایشان قرار می‌دهد.

محمدصادق فغان‌پور/ مجله نجوم

منبع: chandra.harvard.edu

توجه:

بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم در وبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود