برنامه زمانی پایان ماموریت کاسینی

در 24 شهریور فضاپیمای کاسینی شیرجه‌ای مرگبار را به جو زحل خواهد زد و به این ترتیب ماموریت خود را یک ماه پیش از سالگرد 20 سالگی پرتابش به پایان می‌برد. کاسینی در مدار نهایی خود در حالی که به داخل زحل شیرجه می‌زند، تلاش می‌کند آنتن خود را در جهت زمین نگه دارد تا اطلاعات مربوط به لحظات وداعش را به زمین انتقال دهد. سفر 20 ساله فضاپیمای کاسینی به پایان می‌رسد و کاسینی بخشی از این سیاره می‌شود.  از آنجا که زحل فاصله زیادی از زمین دارد وقتی آخرین امواج ارسالی از کاسینی به زمین می‌رسد و «شبکه اعماق فضا» (Deep Space Network) در کانبرای استرالیا آنها را دریافت می‌کند، حدود 83 دقیقه از نابودی کاسینی گذشته است. زمان فعلی پیش‌بینی شده برای قطع علائم رادیویی کاسینی در زمین در روز 24 شهریور، ساعت  16:25به وقت تهران است . این زمان ممکن است تغییر کند زیراممکن است جو زحل حرکت کاسینی را در طی مدار‌های نهایی آهسته کند. زمان‌ها در ستون سمت راست، زمان‌هایی هستند که وقایع در زحل رخ می‌دهند، از طرفی زمان‌هایی که در ستون سمت چپ بعضی از سطرها آمده، زمانی است که علائم رادیویی فضاپیما در زمین دریافت می‌شود زیرا 83 دقیقه طول می‌کشد تا امواج رادیویی ارسالی از کاسینی به زمین برسد. همه زمان‌ها تخمین زده شده و ممکن است تا چند دقیقه بسته به چگالی جو زحل که کاوشگر در پنج مدار نهایی تجربه کرده است، تغییر کند. همان‌طور که کاسینی راهی شیرجه نهایی خود به زحل است، گروه ماموریت کاسینی همچنان به بروزرسانی زمان پیش‌بینی شده برای از قطع علائم این کاوشگر ادامه خواهد داد؛ زمانی که انتظار می‌رود فضاپیما به دلیل افزایش تراکم جو، شروع به تکان شدید و چرخش کند و ارتباط رادیویی آن با زمین کاملا قطع شود. در این زمان ماموریت فضاپیما تمام شده است.

زمان پیش بینی شده برای از قطع علائم به دلیل اثرات جو زحل بر هر یک از پنج مدار نهایی فضاپیما تغییر می‌کند. در این گذرها، کاسینی به مدت کوتاهی به قسمت بالای جو زحل وارد می‌شود که سبب وارد آمدن اصطکاک بر آن می‌شود. این اصطکاک سرعت کاسینی را تغییر می‌دهد که در نتیجه آن زمان رسیدن به جو زحل در روز آخر نیز تغییر می‌کند. اصطکاک بیشتر، سرعت حرکت کاوشگر را در مدارش کند می‌کند که می‌تواند زمان پایان ماموریت را چند ثانیه یا حتی چند دقیقه جابه جا کند و بر عکس اگر جو از آنچه انتظار داریم تراکم کمتری داشته باشد سرعت فضاپیما بیشتر خواهد بود. گروه پرواز کاسینی پس از هر شیرجه مسیر را بررسی می‌کند تا ببیند که کاوشگر به چه شکل تحت تاثیر جو قرار گرفته است و از اطلاعات جدید برای بروزرسانی پیش بینی‌های خود استفاده می‌کند.

محمدصادق فغان پور/ مجله نجوم

منبع: saturn.jpl.nasa.gov