اسرار ۴۰ ساله ماه با کشف نوار گمشده برملا شد

با کشف نوارهایی گمشده محققان فهمیدند که چگونه گام‌های فضانوردان باعث گرم شدن محل حرکت آن‌ها روی سطح ماه شده است.

زمانی که فضانوردان آپولو در سال ۱۳۴۹/۱۹۷۰ از ماه بازگشتند دو جفت حسگر دمایی کار گذاشته شده در عمق سطح آنجا باقی گذاشتند. این حسگرها به امید فهمیدن میزان حرارت رادیواکتیوی که ماه تولید می‌کند و همچنین جزئیات فعالیت‌های زمین‌شناسی اخیر ماه در آن جا قرار داده شدند. داده‌های ارسالی این حسگرها که انرژی آن‌ها با باتری‌های هسته‌ای تأمین می‌شد تا سال ۱۳۵۶/۱۹۷۷ دریافت و روی نوارهایی ذخیره شده بود؛ اما شخصی که پژوهشگر اصلی آزمایش‌ها بود داده‌ها را فقط تا دسامبر ۱۳۵۳/۱۹۷۴ بررسی کرد. تصور می‌شد که نوارهای باقی‌مانده از بین رفته باشند اما در طی دهۀ گذشته، تلاش برای کسب اطلاعات منجر به بازیابی تعدادی از نوارهای گمشده شد.

گزارش پژوهشگر آزمایش‌ها دربارۀ داده‌های اصلی نشان داده بود که برخلاف انتظار گرما از سطح ماه به سمت پایین حرکت می‌کند. انتظار می‌رفت که حرکت گرما از هستۀ ماه به سمت بالا و سطح باشد. در آن زمان، چند فرضیه برای توضیح این پدیده به وجود آمد؛ نخست اینکه شاید حضور فضانوردان تا حدودی سطح را گرم کرده و باعث حرکت گرما از سطح به پایین شده است. دوم اینکه شاید خود وسایل اندازه‌گیری حرارت اضافی تولید کرده بودند. و فرض سوم اینکه چرخه‌های بلندمدت گرمایی در ماه باعث چنین رخدادی شده بود. عدم قطعیت به این معنی بود که دانشمندان نمی‌توانستند به نتایج آزمایش‌ها اعتماد کنند. اکنون نوارهای تازه بازیابی شده نشان می‌دهد که واقعاً گرما از سطح ماه تا پایین حفرۀ محل قرارگیری حسگرها حرکت کرده است و دلیل آن تغییرات ایجاد شده در سطح  به دلیل فعالیت فضانوردان بوده است.

هنگامی که ماه را فضانوردان کاوش می‌کردند ردپاهای آن‌ها و همچنین حرکت ماه‌نوردها خاک سطح را فشرده و تیره کرده است. در واقع، تیره‌تر شدن جذب اضافه‌تر نور خورشید از جایی که فضانوردان در اطراف آن راه می‌رفتند موجب شد تا ماه در آن مکان‌ها گرم‌تر شود. یافته‌ها نشان می‌دهد اندازه‌گیری‌های انجام شده در آغاز این آزمایش‌ها -زمانی که گرما هنوز نزدیک به سطح بود- قابل اطمینان بوده است. طبق گفتۀ محققان، آن‌ها اکنون می‌دانند که می‌توانند به آن اندازه‌گیری‌ها اطمینان کنند، درحالی‌که چند سال پیش مطمئن نبودند.

امتیاز تصویر: Getty Images

ترجمه: آیدا رضایی/ مجله نجوم

ویراستار: منا رجبیه فرد

منبع: scientificamerican.com

توجه:

بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است. در غیر این صورت، بدیهی است حق پیگیری قانونی مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.