خداحافظی فیله برای همیشه

بنا بر اعلام آژانس فضایی اروپا (اسا)، مأموریت فیله -اولین کاوشگری که بر روی یک دنباله‌دار فرود آمد- به پایان رسیده است. سیستمی که ارتباط میان زمین و فیله را برقرار می‌کرد، در ساعت 9 روز 27 جولای 2016 خاموش شد. سه‌شنبۀ گذشته، فیله در آخرین توئیت خود نوشت: «زمان خداحافظی من فرا رسیده است. فردا سیستم برقراری ارتباط من با مرکز فضایی اروپا برای همیشه خاموش خواهد شد.»

فیله پس از فرود دراماتیکش در 12 نوامبر 2014، بیشتر زمان خود را در خواب زمستانی گذراند. این ربات کاوشگر در این تاریخ از سفینۀ رزتا جدا شد، پرواز کرد و بر روی سطح دنباله‌دار فرود آمد و دوباره پرواز کرد؛ این فرایند برای چیزی حدود دو ساعت ادامه یافت تا نهایتاً پس از سه یا چهار بار فرود، بر روی دنباله‌دار چریوموف–گراسیمنکو نشست. لنگرهایی که قرار بود فیله را محکم روی سطح نگه دارند، نتواستند کارشان را دقیق انجام دهند و دانشمندان گفتند که فیله در جای تعیین شده فرود نخواهد آمد. در نهایت، فیله در سایۀ یک صخره قرار گرفت و انرژی خورشیدی فرودگر در عرض چند ساعت پس از فرود به سرعت به پایان رسید.

بعد از مدت‌ها سکوت، در 13 ژوئن 2015 صدای مختصری از فیله شنیده شد. در این پیام، فیله اطلاعاتی از نیرو و سیستم‌های فرعی کامپیوتری خود به زمین مخابره کرد. در طول هفته‌های پس از آن، فیله هفت ‌بار با رزتا ارتباط برقرار کرد که آخرین آنها 9 جولای بود. اما این تماس‌ها بسیار کوتاه و ناپایدار بود و امکان فرستادن و یا دریافت اطلاعات علمی یا مهندسی معنی‌دار وجود نداشت. بعد از آن، تیم پشتیبانی این مأموریت منتظر نزدیک شدن مجدد دنباله‌دار به خورشید شدند تا شاید در اثر دریافت مجدد نور، فیله انرژی کافی به دست آورد و آنها بتوانند ارتباط با آن را بازیابی کنند.

اما دلیل خاموش شدن فیله در حال حاضر، پایان قریب الوقوع این مأموریت در 30 سپتامبر 2016 است. در این تاریخ، رزتا به صورت برنامه‌ریزی شده به دنباله‌دار برخورد خواهد کرد و البته در زمان سقوط نیز به کسب اطلاعات خواهد پرداخت.

یکی از اعضای جامعۀ سیاره شناسی تصویر زیر را برای نشان دادن مکان‌هایی که احتمالاً فیله لمس کرده، منتشر کرده است که محل فرود نهایی آن و همچنین محل برخورد رزتا با دنباله‌دار را نیز نشان می‌دهد.

تیم این مأموریت تصمیم گرفته است ارتباط با رزتا را تا آخرین لحظه حفظ کند و کانال دریافتی را روشن نگه دارد تا زمانی که دیگر این مسئله بر اثر برخورد ممکن نباشد.

تا پایان این هفته، رزتا به فاصلۀ 520 میلیون کیلومتری خورشید خواهد رسید و بعد از آن، با فرایند شدید از دست دادن نیرو مواجه خواهد شد. برای ادامه بهره‌برداری‌های علمی در دو ماه آینده، لازم است که قسمت‌های غیرضروری، غیرفعال شوند تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.

مأموریت رزتا و فیله، مأموریتی فراموش نشدنی و موفقیتی فوق العاده به شمار می‌رود؛ ملاقات و فرود بر روی یک دنباله‌دار، نقطۀ عطفی در اکتشافات فضایی است. فیله در همان 64 ساعتی که فعال بود به 80 درصد اهداف اولیه‌ای که برای آن تعریف شده بود، رسید و توانست عکس‌های دقیقی از اطراف و سطح دنباله‌دار تهیه کند. همچنین، توانست به جستجوی ترکیبات آلی بپردازد و مشخصات محیطی و سطح سیاره را ثبت کند. این مأموریت، تغییری انقلابی در بینش بشر دربارۀ دنیای شگفت‌انگیز دنباله‌دارها به وجود آورد.

مترجم: سوگند متقی

ویرایش: منا رجبیه فرد

منبع: www.universetoday.com