آسمان در این هفته، 25 اردیبهشت تا 1 خرداد
طبق روال هر دوشنبه، در این مقاله به پدیده‌های رصدی هفته پیش رو خواهیم پرداخت.
طبق روال هر دوشنبه، در این مقاله به پدیده‌های رصدی هفته پیش رو خواهیم پرداخت.
واپسین شب‌های اردیبهشت ماه فرصت مناسبی است تا بتوانید یک شب رصدی خوب را زیر آسمان زیبای شب بگذرانید. با ابزارهای رصدی خود، صرف‌نظر از کیفیت و اندازه شان، به کاوش آسمان بپردازید و در این گنبد بی‌همتا غرق شوید.
بهتر است از موقعیت سیارات صحبتمان را آغاز کنیم، پس از غروب خورشید و در زمانی که آسمان هنوز کاملا تاریک نشده است؛ در جهت جنوب شرق آسمان سیاره درخشان مشتری نخستین نقطه نورانی است که در آسمان ظاهر خواهد شد. این سیاره که این شب‌ها از قدر ظاهری تقریبی منفی دو می‌درخشد پرنورترین جرمی است که در ساعات اولیه شب در آسمان خواهید دید. برای یافتن آن می‌توانید از ستاره درخشان سماک رامح که با رنگ نارنجی‌اش به وضوح در جهت شرق به چشم می‌آید ( وراهنمای رصد آن را در پدیده‌های رصدی هفته پیش گفته‌ایم) کمک بگیرید. حتی ستاره سماک اعزل با قدر ظاهری حدودا یک نیز می‌تواند راهنمای مناسبی باشد.
پس از سیاره مشتری، حوالی ساعت 22:3 شاهد طلوع سیاره زحل یا همان کیوان از افق شرق خواهیم بود. زحل که این شب‌ها همزمان با راه کاهکشان طلوع خواهد می‌کند، سوژه بی‌نظیری برای مشتاقان آسمان شب است. توصیه می‌کنم ابتدا زحل را با بزرگنمایی کم( تقریبا 50 برابر) ببینید و سپس مقدار بزرگنمایی را به حدود 120 برابر و بیشتر برسانید. تا آنجا که ممکن است دقیق به زحل بنگرید تا جزئیات این سیاره راز آلود شما را به وجد آورد.
پس از زحل حدود ساعت 4 صبح شاهد طلوع سیاره زهره خواهیم بود. ونوس با درخشش بی‌همتایش پرنورترین جرمی است که پس از ماه و خورشید از دید ناظران زمینی دیده می‌شود و این شب‌ها رصد هلال زیبایش لذتی وصف ناپذیر دارد.
پس از زحل هم نوبت به طلوع سیاره عطارد در افق شرق میرسد. عطارد در ساعت 3:51 روز 28 اردیبهشت به بیشترین کشیدگی غربی خود به میزان 25/8 درجه میرسد. این زمان، بهترین موقعیت برای رصد عطارد است؛ چراکه جدایی زاویه‌ایش از خورشید به بیشترین مقدار میرسد و یافتنش را برای ناظران زمینی آسان‌تر می‌کند.
پدیده‌های رصدی زیبای این هفته بیشتر مربوط به مشتری هستند. 25 اردیبهشت ماه درست در ساعت 19:24 دقیقه شاهد عبور سایه‌های دو قمر یو و اروپا از روی قرص مشتری خواهیم بود. این پدیده که تا ساعت 19:57 دقیقه ادامه دارد، در غرب کشورمان بهتر دیده خواهد شد. این پدیده عینا در تاریخ 1 خرداد مجددا به‌وقوع خواهد پیوست. ساعت 21:18 آغاز خواهد شد و تا ساعت 22:33 ادامه می‌یابد.
نمایی از دنباله‌دار جانسون
این شب‌ها فرصت مناسبی برای رصد دو دنباله‌دار بسیار زیبا و نسبتا درخشان نیز هست. دنباله‌دار 41 پی که چند ماهی است زینت آسمان شب برای ساکنان نیمکره شمالی است با قدر ظاهری تقریبا 7/5 در حوالی صور فلکی شلیاق و عقاب منجمان را به چالش می‌طلبد. علیرغم درخشش نسبتا خوب، رصد آن کمی دشوار خواهد بود.
مسیر دنباله‌دار41پی از 20 اردیبهشت تا 25 خرداد
دنباله‌دار دیگری که دارای دو دنباله است و در این شب‌ها در صورت فلکی عوا یکه‌تازی می‌کند، دنباله‌دار جانسون یا همانC/2015V2است. قدر ظاهری آن حدودا 8/5 است اما یافتنش کار سختی نیست.
مسیر دنباله‌دار جانسون از 20 اردیبهشت تا 25 خرداد
توصیه ما این است که شب‌های بهار را از دست ندهید. هوای مطبوع و خنک و مجال رویارویی با پدیده‌های بسیار زیبا و صورفلکی همه فصل‌ها، فرصت مناسبی را برای لذت هرچه بیشتر از آسمان شبب فراهم می‌کنند.
محمد صالح تیمار/ منجم آماتور
