کمبود فسفر در بعضی ابرنواخترها؛ مانعی برای تشکیل حیات در کیهان

شش عنصر شیمیایی وجود دارد که حیات در کره زمین به آن‌ها وابسته است. اکنون، پژوهشی جدید نشان می‌دهد یکی از آن‌ها ممکن است در جهان به فراوانی یافت نشود- که احتمالا  امید ما را به وجود حیات در نواحی دیگر کم می‌کند.

گروه پژوهشی با استفاده از تلسکوپ ویلیام هرشل در لاپالما واقع در جزایر قناری، نور فروسرخ یک بازمانده ابرنواختری به نام سحابی خرچنگ را در فاصله شش هزار سال نوری از ما مشاهده کردند. آن‌ها همچنین ابرنواختر دیگری را به نام «ذات‌الکرسی آ» (Cassiopeia A) که 11 هزار سال نوری با ما فاصله دارد بررسی کردند.

آن‌ها به طور خاص به دنبال تابشی از آهن و فسفر می‌گشتند. فسفر برای حیات در زمین ضروری است، بقیه عناصر لازم کربن، هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن و گوگرد هستند. سلول‌ها از ترکیب آدنوزین تری فسفات (ATP) برای دخیره و انتقال انرژی استفاده می‌کنند که به فسفر وابسته است.

آن‌ها متوجه شدندکه فسفر در ابرنواختر به وجود آمده بود، اما مقدار آن بین دو نمونه مورد پژوهش، افت و خیز قابل توجهی داشت. احتمال دارد این موضوع شکل‌گیری حیات را در سیاره‌هایی که این عنصر در آن فراوان نیست با مشکل مواجه کند. 

دکتر جین گریوز (Jane Greaves) که یافته‌ها را ارائه داد، در بیانیه‌ای گفت: «به  نظر می‌رسد سیر انتقال فسفر به سیاره‌های تازه متولد شده، غیر قابل اطمینان باشد.کمبود فسفر اشاره به راهی دشوار برای حیات در فراسوی زمین دارد.»

اگر ابرنواخترها تنها منبع فسفر باشند، که بعدا از طریق شهابسنگ‌ها منتقل می‌شود، سیاره‌ای که نزدیک به ابرنواختری با مقدار کم فسفر باشد، ممکن است با کمبود مواد موردنیاز برای حیات مواجه شود.

گروه می‌خواهد بقایای ابرنواخترهای دیگر را مشاهده کند تا متوجه شود آیا سطح فسفر آن‌ها نیز بسیار متفاوت است یا خیر. اما اگر این چنین باشد، احتمالا پیامدهای منفی برای امکان وجود جهانی با توانایی پشتیبانی از حیات خواهد داشت.

دکتر گریوز گفت:«در این حالت احتمالا حیات باید برای پیدایش در دنیایی دیگر- که ترکیب شیمیایی آن فسفر زیادی ندارد اما از جهات دیگر مشابه دنیای ماست- با مشکل بزرگی دست و پنجه نرم کند..»

پژوهش‌های دیگر نیز به دنبال مواد مورد نیاز برای حیات در جای دیگری از کیهان هستند. سال گذشته، کشف متیل ایزوسیانات-مولکولی متشکل از نیتروژن، کربن و اکسیژن در اطراف ستاره‌ای اعلام شد که در مسئله یافتن حیات امیدوارکننده است. 

البته ما تا به امروز به درستی نمی‌دانیم حیات روی کره زمین چگونه به‌وجود آمد، و اصلا نمی‌دانیم که آیا پیدایش آن در جای دیگری هم ممکن است یا نه. اما یافتن مواد مورد نیاز برای حیات مانند این‌ها، یا فقدانشان، می‌تواند اطلاعات بیشتری از اینکه احتمالا در فراسوی منظومه شمسی‌ چه چیزی خواهیم یافت به ما بدهد. 

آیدا رضایی/ مجله نجوم

منبع: iflscience.com