کشف کوتوله سرخ پنهان شده در گرد و غبار ستاره عظیم

ستاره سی‌دبلیو-اسد (CW Leonis)، ستاره غول سرخی است که بزرگی آن 500 برابر خورشید است و در صورت فلکی اسد به فاصله 300 سال نوری از ما قرار دارد. این ستاره، درحال تغییر و تحول است و مقدار قابل توجهی گرد و غبار ایجاد می‌کند که ابری پراکنده به اندازه منظومه شمسی ما را در اطرافش تشکیل داده است. این مسئله، موضوع صدها پژوهش مختلف در طول سال‌ها بوده است، اما ستاره‌شناسان اکنون کوتوله سرخ کوچکتری را در میان این ابر غبارآلود پیدا کرده‌اند.

از سال 1373/1994 تا 1379/2000، پروفسور ریچارد اسمارت (Richard Smart) در دانشگاه هرتفوردشایر (Hertfordshire) با استفاده از تلسکوپ یک متری رصدخانه تورینو(Torino)، تکان‌های جزئی را در سی‌دبلیو-اسد مشاهده کرد که توضیحی نداشت و البته بسیار کوچک بود-معادل اندازه سکه کوچکی روی ماه که از زمین مشاهده شود- با این حال قابل شناسایی بود.

به‌تازگی بررسی گرد و غبار اطراف سی‌دبلیو-اسد، حرکتی چرخشی را نشان داد که طبق فرضیه‌ای می‌تواند ناشی از حضور همدمی مشاهده نشده در نزدیکی‌ این ستاره باشد. وجود این ستاره همدم، معمای 17 ساله تکان‌های جزئی سی‌دبلیو-اسد را حل می‌کند.

دکتر الساندرو سوتزاتی (Dr Alessandro Sozzatti)، از رصدخانه تورینو، اظهار داشت: «نتیجه نهایی این است که تحلیل‌های ما قید‌های جدید و مهمی را درباره ماهیت ستاره همدم سی‌دبلیو-اسد از نظر جرم، دوره تناوب و فاصله از سی‌دبلیو-اسد در اختیار ما قرار داد. ستاره همدم سی‌دبلیو-اسد احتمالا ستاره‌ای پرجرم است که کمی از خورشید ما سبک‌تر است و در بازه‌ زمانی اندکی بیش از صد سال به دور آن می‌گردد.»

پروفسور اسمارت اضافه کرد که این مشاهدات بدون خرج میلیون‌ها پوند برای خرید تجهیزات ممکن شده است و گفت: «این دستاورد بزرگی است که با تلسکوپی یک متری و از روی زمین به انجام رسید، آن هم در دوره ماموریت‌های فضایی و تلسکوپ‌های بزرگ! شناخت بهتر این جرم در چنین مرحله حساسی از تحول آن، به ما در درک وضعیت اجرام مشابهی کمک می‌کند که بیشتر تکامل یافته و سحابی‌های سیاره‌نمای زیبا، اما پیچیده را شکل داده‌اند.»  

آیدا رضایی/ مجله نجوم

منبع: phys.org