هابل ویژگی منحصربهفردی ازستارهای نوترونی کشف کرد
محققان در اطراف ستارهای نوترونی منطقهای وسیع مشاهده کردهاند که تابش مادون قرمز ساطع میکند. ابعاد این ناحیه تا شعاع ۲۰۰ واحد نجومی (تقریباً ۱۸ میلیارد کیلومتر) از تپاختر است.
محققان در اطراف ستارهای نوترونی منطقهای وسیع مشاهده کردهاند که تابش فروسرخ ساطع میکند. ابعاد این ناحیه تا شعاع ۲۰۰ واحد نجومی (تقریباً ۱۸ میلیارد کیلومتر) از تپاختر است. این ستاره RXJ0806.4-4321 نام دارد و نخستین ستارۀ نوترونی است که ناحیۀ وسیع مشاهده شده در اطرف آن فقط در محدودۀ فروسرخ تابش دارد. این ستارۀ نوترونی خاص متعلق به گروهی متشکل از هفت تپاختر پرتوایکس است که «هفت باشکوه» نامیده میشوند. با توجه به سن این هفت ستاره و انرژی تولید شده بر اثر کاهش سرعت چرخش آنها به دور خود، بسیار داغتر از آنچه انتظار میرود هستند.
محققان در توضیح تابش فروسرخی که تلسکوپ هابل مشاهده کرده است دو احتمال میدهند؛ نخستین احتمال این است که صفحهای از غبار در اطراف این تپاختر وجود دارد. به نظر آنها ممکن است پس از انفجار ابرنواختر، صفحهای از غبار در اطراف ستارۀ نوترونی شکل گرفته باشد. مواد تشکیل دهندۀ این صفحه از ستارۀ پرجرم مادر که هنگام انفجار به بیرون پرتاب شدهاند تشکیل شده است. برهمکنش این صفحه با ستارۀ نوترونی احتمال دارد تپاختر را گرم کند و سرعت چرخش آن را کاهش دهد.
احتمال دوم این است که انتشار فروسرخ امکان دارد ناشی از سحابی باد تپاختری (pulsar wind nebula) باشد. بادهای تپاختری زمانی تولید میشوند که ذرات در میدان الکتریکی ناشی از چرخش سریع ستارهای نوترونی با میدان مغناطیسی قوی شتابدار میشوند. هنگامی که ستارۀ نوترونی با سرعتی بیش از سرعت صوت در محیط میانستارهای حرکت کند ممکن است در محل برهمکنش بادهای تپاختری و ناحیۀ میانستارهای امواج ضربه ایجاد شود. ذرات تحت تأثیر امواج ضربه تابشهایی از خود منتشر میکنند که منجر به سیگنال فروسرخ مشاهده شده میشود. به طور معمول، سحابیهای بادی تپاخترها در ناحیۀ پرتو ایکس دیده میشوند و مشاهدۀ سحابی باد تپاختری در ناحیۀ فروسرخ بسیار نامعمول است.
ستارههای نوترونی از عجیبترین اجسام آسمان هستند. آنها با سرعت بالا دور خود میچرخند. برخی از آنها به شکل تپاختر در زمین شناسایی میشوند. تپاخترها معمولاً پرتوهایی به صورت پرتو ایکس، گاما و امواج رادیویی منتشر میکنند؛ اما اخترشناسان با مشاهدۀ اشعۀ فروسرخ هنگام مشاهدۀ ستارۀ نوترونی RXJ0806.4-4123 شگفتزده شدند! گرچه ستارههای نوترونی بهطورکلی در تابشهای رادیویی و انرژی بالا، مانند پرتوایکس، بررسی میشوند، بررسی در ناحیۀ فروسرخ اطلاعات جدیدی را دربارۀ ستارۀ نوترونی به دانشمندان میدهد. با گشوده شدن این زمینۀ جدید، اخترشناسان میتوانند با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا ستارههای نوترونی را در طول موج فروسرخ برای درک بهتر تحول آنها کاوش کنند.
مترجم: نیلوفر پورجعفری/ مجله نجوم
ویراستار: منا رجبیه فرد
منبع : hubblesite.org
توجه:
بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید میکنند، در دیگر رسانههای مکتوب و مجازی به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است. در غیر این صورت، بدیهی است حق پیگیری قانونی مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.