هابل «کهکشانی باستانی» در نزدیکی راه شیری کشف کرد
ستارهشناسان به کمک تلسکوپ فضایی هابل یک «کهکشان باستانی» در همسایگی کیهانی ما کشف کردهاند؛ مجموعهای بسیار نادر و عجیب از ستارهها که اساسا در 10 میلیارد سال گذشته بدون تغییر باقی مانده است.
ستارهشناسان به کمک تلسکوپ فضایی هابل یک «کهکشان باستانی» در همسایگی کیهانی ما کشف کردهاند؛ مجموعهای بسیار نادر و عجیب از ستارهها که اساسا در 10 میلیارد سال گذشته بدون تغییر باقی مانده است. این جزیره ستارهای غیرمنتظره، بینش ارزشمند و جدیدی در مورد منشأ و تکامل کهکشانها در میلیاردها سال پیش فراهم میکند.
کهکشان NGC 1277 مدتها قبل زندگی خود را با ستارهزایی انفجاری آغاز کرد. این کهکشان هزار بار سریعتر از وضعیت فعلی کهکشان ما تولید ستاره میکرد، اما به طور ناگهانی آرام و غیرفعال شد و روز به روز بیشتر به رنگ قرمز در آمد.
اگرچه هابل موارد متعددی از این نوع کهکشانهای «قرمز و مرده» را در جهان اولیه دیده است ولی این کهکشانها هیچوقت در نزدیکی ما مشاهده نشده بودند. وقتی کهکشانهای اولیه در فواصل بسیار دوری هستند، فقط به صورت نقطههایی قرمز در تصاویر ژرف هابل دیده میشوند. NGC 1277 فرصتی منحصر به فرد برای بررسی دقیق این نوع کهکشان از نزدیک ارائه میدهد. به عبارتی ما میتوانیم کهکشانهای اولیه را با جزئیات کامل ببینیم و شرایطی همانند کیهان اولیه را بررسی کنیم.
محققان متوجه شدند که این کهکشان دو برابر راه شیری ستاره دارد، اما ابعاد فیزیکی آن یک چهارم کهکشان ماست. اساسا رشد و تحول در کهکشانNGC 1277 متوقف شده است. انتظار میرود که تقریبا یک هزارم کهکشانهای پرجرم مانند NGC 1277 باشند.
معمولاکهکشانهای عظیم خوشههای کروی هم با غنای کم فلزی (ظاهر آبی) و هم با غنا بالای فلزی (ظاهر قرمز) را دارند. به نظر میرسد خوشههای قرمز همان موقع که کهکشانها شکل میگیرند، تشکیل میشوند در حالی که خوشههای آبی بعدها که کهکشان مرکزی اقمار کوچکتر را میبلعد پدیدار میشوند. اما در NGC 1277 تقریبا به طور کامل خوشههای کروی آبی وجود ندارد. خوشههای قرمز قویترین شواهدی هستند که نشان میدهند این کهکشان از مدتها پیش ستارهزا نیست. از سوی دیگر، فقدان خوشههای آبی نشان میدهد که NGC 1277 هرگز از طریق جمع کردن و بلعیدن کهکشانهای اطراف رشد نکرده است.
در مقابل، راه شیری ما حاوی حدود 180 خوشه کروی آبی و قرمز است به این دلیل که در گروه محلی تعدادی از کهکشانهای کوتوله را که به آن نزدیک شده بودند به خود جذب کرده و بلعیده است. محیط اطراف NGC 1277 در مقایسه با گروه محلی کاملا متفاوت است. این کهکشان در نزدیکی مرکز خوشه برساوش قرار دارد که از بیش از هزار کهکشان تشکیل شده است و 240 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. اما NGC 1277 در خوشه با سرعت بیش از سه میلیون کیلومتر در ساعت حرکت میکند؛ به طوری که نمیتواند با دیگر کهکشانها ادغام شود تا ستاره جمع کند یا گاز را برای تشکیل ستاره جذب کند. علاوه بر این، در نزدیکی مرکز خوشه کهکشانی، گاز بین کهکشانی بسیار گرم است و نمیتواند خنک شود تا با متراکم شدن، ستارهها را تشکیل دهد.
محمدصادق فغانپور/ مجله نجوم
منبع: nasa.gov