نجوم 253 منتشر شد

نجوم در شماره 253 با قالبی جدید روی کاغذ تحریر سفید و همراه با کیوآرکدهای متعدد منتشر شده که هر کدام حاوی محتوایی افزوده برای خوانندگان همیشه همراه مجله نجوم خواهد بود. برای دریافت نرم‌افزار QR code Reader برای گوشی و تبلت‌های اندروید اینجا و برای گوشی‌های مجهز به سیستم عامل iOS اینجا کلیک کنید.

 

 

 

اعطای نخستین دوره جایزه مصطفی (ص)، معمای فروغ ستاره رأس‌الغول در مصر باستان، اعطای جایزه بوکالتر به دکتر نیایش افشردی، کشف نخستین سیاره فراخورشیدی زیست‌پذیر و .. مهم‌ترین عناوین بخش تازه‌های این شماره را تشکیل داده‌اند.

 

 

 

 

حافظ آهی، کارشناس سینما و برنامه‌ساز علمی که بسیاری از خوانندگان نجوم او را با برنامه رادیویی روی موج نجوم و چراغ خاموش در رادیو تهران می‌شناسند، در بخش «علم و سینما» مجله نجوم شماره 253 در مقدمه مقاله‌اش به مناسبت آغاز اکران اپیزود هفتم جنگ ستارگان می‌نویسد: از چهار سال پیش که جورج لوکاس - خالق فیلم‌های جنگ ستارگان - شرکت فیلم‌سازی خود به نام لوکاس‌فیلم را با تمام حقوق دنیای جنگ ستارگان به شرکت دیزنی فروخت و دیزنی هم اعلام کرد که قصد دارد سه‌گانه‌ای جدید از این مجموعه تولید کند، تا همین کریسمس امسال که بالاخره اولین قسمت از این سه‌گانه روی پرده‌ی سینما رفت، تمام فکر و ذکر علاقه‌مندان به سینمای علمی‌تخیلی گمانه‌زنی درباره‌ی داستان اپیزود هفتم و سرنوشت قهرمانان فیلم شد و اشتیاق تماشای فیلم محبوب‌شان. چهار سال انتظار نفس‌گیر برای مشتاقان جنگ ستارگان، با اکران اپیزود هفتم: بیداری نیرو به آخر رسید. علاقه‌مندان مجموعه‌ی جنگ ستارگان هم در استقبال از این نورسیده کم نگذاشتند و در مدت کوتاهی که از آغاز اکران جهانی فیلم گذشته، دست به دست هم دادند و بسیاری از رکوردهای فروش فیلم را جابه‌جا کردند؛ بعد از شش سال، بیداری نیرو امید اول شکست رکورد فیلم آواتار به عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما است و قصد دارد تاج افتخار کارگردانی پرفروش‌ترین فیلم‌های تاریخ سینما را بعد از 18 سال از سر جیمز کامرون، کارگردان تایتانیک و آواتار، بردارد...

 

 

از روز نهم آذر / 30 نوامبر امسال سران و مقامات کشورهای مختلف جهان در پاریس گرد هم آمدند تا به توافقی لازم‌الاجرا برای مبارزه با تغییرات اقلیمی برسند. محدود کردن افزایش دمای کره زمین و کنترل روند افزایش دما در حد دو درجه سانتی‌گراد، هدف اصلی این اجلاس و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و پایین آوردن میزان استفاده از سوخت‌های فسیلی نیز در کانون مذاکرات سران در اجلاس بیست یکم یا «سی او پی 21» بود. در این مقاله محمدحسین الماسی داستان افزایش گرمای زمین، آمارهای واقعی و در عین حال هولناک از روند افزایش دمای زمین و راهکاری کنترلی این پدیده را مورد بررسی قرار داده است.

 

در ادامه نیز حامد الطافی به بررسی نقش فعالیت‌های خورشید و نقش داشتن یا نداشتن فعل و انفعالات این ستاره سوزان بر اساس مطالعات علمی در روند افزایش دمای زمین در قرون اخیر پرداخته است.

 

 

محمدرضا صیاد، استاد نام‌آشنای حوزه تقویم و رویت هلال در این شماره حاصل مطالعات شش سال اخیر خود در زمینه رویت هلال را که منجر به معرفی چهار معیار مطمئن برای پیش‌بینی وضع رؤیت هلال ماه‌های شامگاهی در ایران شده است، در قالب مقاله‌ای کوتاه و دقیق به نام معیارهای طلایی منتشر شده است. مقاله‌ای که مرجعی مطمئن برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزه تقویم و رویت هلال ماه خواهد بود.

 

 

سال گذشته، مأموریت ونوس اکسپرس اروپا پس از 8 سال فعالیت، با سقوط این کاوشگر در جوّ متراکم زهره پایان یافت. از طرفی دیگر در اواسط آذرماه 94، فضاپیمای آکاتسوکی ژاپن پس از وقفه‌ای 5 ساله موفق شد در مدار سیاره‌ی زهره قرار بگیرد و بار دیگر توجه رسانه‌ها را به کاوش‌های این سیاره جلب کند. این خبر باعث شد به سراغ فردریک تیلور، استاد فیزیک دانشگاه آکسفورد در بریتانیا برویم. او عضو ارشد انجمن علوم سیاره‌ای و از پژوهشگران فعال در مأموریت‌های سازمان فضایی اروپا و امریکا برای مطالعه‌ی سیاره‌ها زهره و مریخ و مشتری است. تیلور نویسنده‌ی چند عنوان کتاب در زمینه‌ی کاوش‌های سیاره‌ای است و آخرین کتاب او با نام اکتشافات علمی زهره که در سال 2014 منتشر شد، جدیدترین و یکی از کامل‌ترین کتاب‌ها در زمینه‌ی کاوش‌های این سیاره محسوب می‌شود. محمدرضا رضائی در شماره 253 مجله نجوم به گفتگوی اختصاصی با دکتر فردریک تیلور پیرامون اکتشافات زهره پرداخته است.

 

 

فرود عمودی موشک فالکون 9 را شاید بتوان نه فقط مهم‌ترین رویداد فضایی دی ماه که بزرگ‌ترین دستاورد فضایی سال‌های اخیر لقب داد که با فرود بداقبالانه این موشک در 27 دی رنگ عجیبی به خود گرفت. آریا صبوری در مقدمه مقاله‌اش پیرامون ماجرای فرود موفقیت‌آمیز فالکون 9 در نخستین روز دی ماه می‌نویسد:

بامداد یکم دی‌  به وقت ایران، پایگاه فضایی کیپ کاناورال خود را آماده‌ی رویدادی بزرگ و تاریخی می‌کرد. موشک فالکون 9/70 متری   که وزن خشکه‌ی آن 541 هزار کیلوگرم است قرار بود  پس از پرتاب به فضا، موشکی یک بار مصرف نباشد و برخلاف همیشه به صورت عمودی  روی سکوی زمینی فرود آید. این موشک تا به حال  بیست پرواز موفق داشته است و در تاریخ فضایی کمپانی اسپیس‌ایکس، موشکی تاریخ‌ساز است. اولین بار در سال 2012 بود که محموله‌ی بی‌سرنشین دراگون با این موشک به ایستگاه فضایی بین‌المللی رسید و در گام آغازین در ترابری خصوصی فضایی تاریخ‌ساز شد. بعد از آن اسپیس‌ایکس محموله‌های مختلف ترابری متعلق به سازمان فضایی ناسا و همچنین برخی از ماهواره‌ها را نیز با این سامانه با موفقیت در فضا قرار داد تا فالکون به عنوان یکی از نمادهای صنعت فضایی خصوصی شناخته شود...

در مقاله دیگر با عنوان «لطفا باقیمانده موشک خود را دور نریزید!»، محمدامین آهنگری به ابعاد علمی و فنی چگونگی ممکن شدن مأموریت غیرممکن فرود عمودی موشک فالکون 9 پرداخته است.