ستارهشناسان به نتایج مهمی دست یافتند:
شکار انفجار ابرنواختری در همان لحظههای ابتدایی
ستارهشناسان توانستند با بررسی ابتداییترین لحظات انفجار یک ابرنواختر به نتایجی مهم در تحقیقات ستارهای دست یابند.
ستارهشناسان توانستند با بررسی ابتداییترین لحظات انفجار یک ابرنواختر به نتایجی مهم در تحقیقات ستارهای دست یابند.
مراحل اولیۀ انفجار و در واقع افتوخیز و اوج درخشندگی ابرنواختر و رصد آن در همان مراحل اولیه، بسیار حائز اهمیت است. زیرا دانشمندان گرچه میتوانند ابرنواختر انتخابی احتمالی را که به انفجار نزدیک میشود شناسایی کنند، قادر به پیشبینی بازۀ زمانی دقیق انفجار نیستند و معمولاً انفجار ابرنواختر هنگامی ارزیابی میشود که از زمان اوج درخشندگی مدتی گذشته است.
برای بررسی ابرنواخترهای احتمالی، آیپیتیافIntermediate Palomar Transient Factory) به اختصار iPTF) به طور منظم ابرنواخترهای سرخ را که احتمال تبدیل شدن به ابرنواختر نوع دوم دارند، بررسی میکند. حدود چهار سال پیش آیپیتیاف شاهد انفجار جرم SN2013fs در نزدیکی کهکشان NGC7610 در فاصلۀ ۱۶۶ میلیون سال نوری، با تخمین سه ساعت پس از انفجار بود و به تبع آن بقیۀ رصدخانهها با دریافتن موضوع، به سرعت با تلسکوپهای گوناگون این رویداد را در طیف طول موجهای مختلف در طی زمان شش ساعت بعدی رصد کردند. در این رویداد که تنها سه ساعت از انفجار ابرنواختر میگذشت رکورد جدیدی در این زمینه به ثبت رسید. نکتۀ مهم این رصد این بود که با بررسیهای صورت گرفته، دریافتند که این ابرنواختر تا شعاعی معادل با مدار مشتری، با مواد درون ستارهای احاطه شده است.
ستارهشناسان با اندازهگیریهای اخیر روی ابرنواخترهای نوع دومدیگر، گمان میکنند که ستارهها هنگام تبدیل شدن به ابرنواختر مقادیر بسیاری گاز به اطراف خود منتشر میکنند و زمانی که انفجار روی میدهد نور میبایست از میان این مواد عبور کند و این هر ابرنواختری را منحصربهفرد میکند. اندازهگیریهای صورت گرفته از سرعت خارج شدن مواد در این ابرنواختر، منجر شد تا تخمین زده شود که بیشتر این مواد ۵۰۰ روز پیش از انفجار ساطع شدند؛ این موضوع مطابق با مشاهدات ابرنواخترهای قبلی است. اما، مشاهدات قبلی همگی از زیرگروههای نسبتاً نادری بودند درحالیکه این ابرنواختر مربوط به ردۀ رایجی است. این درک ماهیت آن را خاص کرده و باعث شده است تا مدلبندیهای رفتاری ابرنواخترها متحول شود.
هرچند اخترشناسان فکر میکنند که به درکی کلی از چگونگی انفجار در ابرنواخترها یا به طور دقیقتر رشد هستۀ آهنی و بعد افول آن دست یافتند، جزئیات همچنان نامعلوم است. در واقع سیر تکاملی ابرنواختر دقیقاً از سالهای پیش از انفجار، هنوز مسئلهای مبهم است. به صورت آماری تخمین زده میشود که حتی در یک مورد دیگر، این احتمال وجود ندارد که در طول زمانی یکساله شاهد انفجاری اینچنینی باشیم و احتمالاً SN2013fs تا مدتها بهترین نمونۀ ممکن برای بررسی بیشتر است.
شایان ذکر است که یافتههای مربوط به به مراحل اولیۀ اوج درخشندگی و افول طولانیمدت این ابرنواختر در ماهنامۀ علمی-پژوهشی نیچر فیزیکس منتشر شده است.
مترجم: سارا مطلبی/ مجله نجوم
ویراستار: منا رجبیه فرد
منبع: iflscience.com
توجه:
بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید میکنند، در دیگر رسانههای مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.
در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.