کشف ابرسیاهچاله‌ای سرگردان
دانشمندان ابرسیاهچالۀ سرگردانی کشف کردند که در اثر برخورد کهکشانی به بیرون رانده شده است.
طبق پژوهش‌هایی که تیمی بین المللی از منجمان انجام دادند ابرسیاهچاله‌ای کشف شد که در هنگام برخورد کهکشانی، به بیرون رانده شده است. این ابرسیاهچاله در فاصلۀ ۳/۹ میلیارد سال نوری از زمین در کهکشانی بیضوی در صورت فلکی قوس ای* (Sagittarius A*) واقع است و جرمی معادل ۱۶۰ میلیون برابر خورشید دارد.
روند برخورد کهکشان‌ها میلیون‌ها سال زمان می‌برد و می‌تواند باعث در هم فرورفتگی ابرسیاهچاله‌ها (SMBHs سرواژۀ Super Massive Black Holes) و یا بیرون رانده شدن ستاره‌ها از کهکشان شود. در این حالت به آن ستاره، به همراه منظومۀ سیاره‌های احتمالی‌اش در اصطلاح ستارۀ سرکش (Rogue stars) می‌گویند. بنا بر این پژوهش‌ها _که در مجلۀ اخترفیزیک قابل دسترس است_ دانشمندان با استفاده از داده‌های رصدخانۀ پرتو ایکس چاندرا متوجه شدند که سیاهچاله در حال دور شدن از مرکز کهکشان میزبانش است. داده‌های طیف‌سنجی اس‌دی‌اس‌اس (SDSS) و تلسکوپ کک در هاوایی نیز سرعت متفاوت حرکت سیاهچاله نسبت به کهکشان را نشان داده است.
داده‌های تلسکوپ کک در هاوایی و اس‌دی‌اس‌اس (تصویر سمت راست) - منبع پرتو ایکس شناسایی شده از طریق چاندرا (تصویر سمت چپ)
اینکه چه دلیلی باعث این پدیده شده، هنوز به طور یقین کشف نشده و تنها در این زمینه حدس‌هایی مطرح شده است. یک استدلال آن است که در هنگام برخورد دو ابرسیاهچالۀ کوچکتر و ادغام آنها امواج گرانشی حاصل از برخورد، سیاهچاله را از مرکز کهکشان بیرون رانده است. همچنین ممکن است برخورد دو سیاهچالۀ کوچکتر، ابرسیاهچاله راشکل داده و آن را به حرکت در آورده باشد. البته توضیح دیگری نیز در توجیه مشاهدات محققان وجود دارد و آن این است که دو ابرسیاهچاله در مرکز کهکشان واقع هستند که یکی از آنها تابش قابل مشاهده‌ای ایجاد نمی‌کند. اما محققان فرضیۀ سیاهچالۀ در حال فرار را بیشتر می‌پسندند چرا که با شواهد سازگارتر به نظر می‌رسد.
اهمیت این بررسی و در مجموع بررسی‌های مربوط به ابرسیاهچاله‌ها در این است که از طریق آنها اطلاعات دقیق‌تری دربارۀ جهت و ضریب چرخششان پیش از ادغام کهکشان‌ها به دست می‌آید که در تشخیص نحوۀ برخورد و تحول‌های پس از آن مؤثر است. از همه مهم‌تر اطلاعاتی دربارۀ امواج گرانشی به دست می‌آید که می‌تواند در نهایت به درک بهتر ماهیت فضازمان منتهی شود.
سارا مطلبی/ مجله نجوم
ویراستار: منا رجبیه فرد
منبع: universetoday.com
بیشتر بخوانید:
امواج گرانشی و فرار ابرسیاهچاله‌ای از مرکز کهکشان میزبان
کشف امواج گرانشی؛ تأیید یکی از پیش‌بینی‌های اینشتین در نسبیت عام
توجه:
بازنشر مطالبی که گروه تحریریه فضای مجازی ماهنامه نجوم دروبگاه، کانال تلگرام، اینستاگرام و ... تولید می‌کنند، در دیگر رسانه‌های مکتوب و مجازی، به شرط ذکر منبع و نام نویسنده یا مترجم بلامانع است.
در غیر این صورت بدیهی است حق پیگیری قانونی، مطابق با قانون حمایت از مؤلفین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای ماهنامه نجوم محفوظ خواهد بود.
