وجود ناهمواریهای بیشتر بر روی ماه در مقایسه با آنچه ما تصور میکردیم
بارها و بارها شنیدهایم که ظاهر ماه در طی میلیونها و یا حتی ملیاردها سال آینده تغییر نکردهاست. سطح ماه تحت تاثیر بارش شهابسنگها ، بادهای خورشیدی و اشعههای کیهانی قراردارد، اما فاقد عوامل فرسایش دهندهای همچون آب، باد و حرکات صفحات تکنوتیکی است.
بارها و بارها شنیدهایم که ظاهر ماه در طی میلیونها و یا حتی میلیاردها سال آینده تغییر نخواهد کرد. سطح ماه تحت تاثیر بارش شهابسنگها، بادهای خورشیدی و اشعههای کیهانی قرار دارد اما فاقد عوامل فرسایش دهندهای چون آب، باد و حرکات صفحات تکنوتیکی است.
عکس باز آلدرین که قدم بر ماه گذاشت را دوباره ببینید. این تصور وجود دارد که این ردّ پا تا ۲ میلیارد سال آینده باقی خواهد ماند. اما در حال حاضر، با توجه به عکسهای گرفته شده Lunar Reconnaissance Orbiter، این طور به نظر میرسد که سطح ماه بسیار سریعتر از تصور ما در حال دگرگونی است.
این نقشه توزیع دهانههای برخوردی ( نقاط زرد) بر سطح ماه را نشان میدهد، که از آنالیز داده های NAC به دست آمده است. نقاط قرمز در ۱۷ مارس ۲۰۱۳ و ۱۱ سپتامبر۲۰۱۳ از بررسیهای زمینی به دست آمده اند.
ماموریت LRO، به تازگی تا سال ۲۰۱۸ تمدید شده است. دوربین با کیفیت LRO که از سال ۲۰۰۹ ماه را تحت نظر داشته است، در طی هفت سال ۲۲۲ دهانه برخوردی جدید کشف کرده است که قطر آنها بین ۳ تا ۴۳ کیلومتر برآورد شده است.
با بررسی تعداد و اندازه دهانههای جدید، تعدادی از دانشمندان دانشگاه های کرنل و آریزونا میزان دهانههای ماه را تخمین زدهاند؛ نتایج این بررسی ها در Nature به چاپ رسیده است. نکته قابل توجه این بررسیها این است که تعداد دهانههای برخوردی با قطر بالای ۱۰ متر، ۳۳ درصد بیشتر از چیزی است که با توجه به مدلسازی های گذشته پیشبینی شده بود.
علاوه بر کشف دهانههای برخوردی، دانشمندان تعداد زیادی تغییرات کوچک در سطح ماه یافتهاند که آنها را «splotches» نامیدهاند. بیشترین تعداد این لکهها در اطراف محل دهانههای برخوردی جدیدی کشف شدهاند که این احتمال را مطرح میکند که ممکن است آنها تغییرات ثانویه ای باشند که بر اثر پرتاب مواد، ناشی از برخورد اولیه به وجود آمدهاند.
براساس تخمین اندازهها، عمق و فرکانس شکلگیری دهانهها، دانشمندان تخمین زدهاند که برخورد شهابها میتواند تا ۸۱ هزار سال آینده سطح ماه را زیر و رو کند. در واقع باید گفت، ردپای فضانوردان به جای میلیونها سال، تنها تا چند ده هزار سال آینده بر ماه باقی خواهد ماند.
ترجمه: سوگند متقی / مجله نجوم