حتماً برای شما هم پیش آمده که در مقابل چشم‌اندازی وسیع ایستاده باشید و بخواهید تمام اطراف‌تان را به تصویر بکشید، اما چشم‌انداز پیش رویتان، وسیع‌تر از آن است که در قاب دوربین‌تان بگنجد. چه باید کرد؟ عكاسي پانوراما رايج‌ترين روشي است كه عكاسان براي غلبه بر اين مشكل از آن استفاده مي‌كنند.بديهي است هر نوع عكاسي ،تكنيك هاي خاص خود را مي‌طلبد. در عكاسي پانوراما جدا از شيوه‌ِ خاص عكاسي، رعايت چند نكته ساده كمك بسياري براي رسيدن به عكس‌هاي مطلوب و زيبا مي‌كند. براي مثال در عكاسي پانوراما مهم است بدانيم چطور بايد عكس بگيريم كه كمترين خطاي اپتيكي را داشته باشد و شبيه‌ترين تصويري باشد از همان واقعيتي كه به عنوان ناظر ديده‌ايد و در ضمن عكاسي ثبتش كرده‌ايد.
عکاسی پانوراما يعني چه؟
عکاسی پانوراما یا سراسرنما به عکس‌هایی گفته می‌شود که نسبتِ طول به عرض آن‌ها از دو به یک آغاز و تا به طور مثال 10 به 1 برای عکس‌های پانورامای خیلی وسیع پیش می‌رود. نخستين عکس پانوراما عکسی با زاویه دید 150 درجه‌ای بود که جوزف پوچیبرگر در سال 1843 در اتریش گرفته است. بعد از آن در سال‌های 1349/1970 و 1359/1980 دوربین‌هايی ويژه عكاسي پانوراما هم ساخته شد.
برای داشتن عکس‌های با میدان دید وسيع، استفاده از تکنیک «پانوراما» اجتناب‌ناپذیر است، زيرا بازترین لنزها كه قادر به ارایه چنين عكس‌هايي باشند، لنزهای چشم‌ماهی (Fish Eye) هستند که استفاده از آن‌ها با افت فاحش در روشنایی و شفافیت تصویر و هم چنین انحناي زیاد تصوير به نسبت دیگر لنزها همراه است.
لوازم مورد نياز
سه‌پایه: بدیهی است که اگر بخواهید عکس پانوراما از آسمان شب تهیه کنید احتیاج به سه‌پایه محکم و مناسب خواهید داشت؛ سه‌پایه‌ای که ایستایی مناسب را در چرخش افقي دوربین بر روی خود داشته باشد و از تعادل خارج نشود.
تراز: اهمیت تراز هم به اندازه داشتن سه‌پایه مناسب است. بعضی از سه‌پایه‌ها بر روی خود تراز دارند؛ اما به غیر از آن باید از یک تراز هم بر روی دوربین استفاده کرد. این ترازها کمابیش ارزان‌قيمت هستند و به روی محل نصب فلاش خارجی دوربین نصب می‌شوند.
در ضرورت استفاده از اين ترازها، ذكر همین مثال كافي است که عکسی را تصور کنید با یک کجی ثابت در 9 شات گرفته شده باشد. از آن بدتر آن‌كه هنگام ویرایش و چسباندن چنين عكسي احتمالاً بخش بیش‌تری از تصویر نيز در برش نهایی از دست خواهد رفت و اين يعني به بادرفتن تلاش يك عكاس در عكاسي پانوراما.
سرسه‌پایه پانوراما: آن‌قدر نبودنش در عکاسی نجومی آزاردهنده نیست. زيرا سوژه اصلی عکس که همان آسمان شب است در بی‌نهایت تصوير قرار گرفته است. در دیگر موضوعات عکاسی پانوراما به‌ويژه عکاسی پانورامای کروی، نبودن اين ابزار مساوی با فاجعه است؛ زيرا این سرسه‌پایه‌ها باعث رفع خطای اختلاف‌منظر می‌شود (Parallax Error). علت به وجود آمدن این خطا هم یک نکته ساده است. اگر سرسه‌پایه پانوراما را نداشته باشید، چرخش دوربین حول یک نقطه ثابت اتفاق نمی‌افتد. در حقیقت دوربین یک کمان را حول نقطه‌ای به نام «چشمی ورود» (Entrance pupil) خواهد زد. تقریباً اثرش برابر این خواهد بود که در حین عکاسی پانوراما جابه‌جا شوید که نتیجه آن این خواهد بود که عکس‌ها بر هم منطبق نشوند. در حقیقت سرسه‌پایه پانوراما سبب می‌شود دوربین حول نقطه‌ای ثابت که شکست نور در آن اتفاق می‌افتد گردش کند. سرسه‌پایه پانوراما ابزاری کمابیش گران است. می‌توانید با تحقیق در اینترنت نقطه شکست نور برای دوربین و لنز خودتان را پیدا کنید و یک سرسه‌پایه ساده برای دوربین خودتان بسازید.
کابل ریموت شاتر: ریموت‌کنترل‌ها، به‌ويژه انواع قابل‌برنامه‌ریزی آن‌ها که قابلیت تنظیم زمان نوردهی را دارند از ملزومات عکاسی پانوراما هستند. اغلب دوربین‌های DSLRزمان‌های نوردهی مشخصی مانند 20 و 30 ثانیه دارند و بعد از آن وارد محدوده نوردهی نامحدود یا بی‌نهایت(B) می‌شوند. پس برای تنظیم دل‌خواه زمان نوردهی و مضاف بر آن جلوگیری از لرزش‌های ناخواسته دوربین، استفاده از آن بسیار مفید خواهد بود.
در مواردی هم که این ابزار در دسترس نیست می‌توانید از قابلیت تأخیر در بالا رفتن آیینه شاتر که در اکثر دوربین‌ها تعبیه شده است استفاده کنید. این قابلیت به این صورت عمل می‌کند که بعد از فشار دادن دکمه شاتر با تأخیری مشخص نوردهی آغاز می‌شود.
ادامه این مقاله را در نجوم 228 بخوانید: yon.ir/398v
|
عکس‌های سراسرنما