اخبار > احتمالا وایکینگ‌ها به اشتباه، مولکول‌های آلی را نابود کرده بودند

خیلی ناخوشایند است که از زمین راهی شوید و میلیون‌ها کیلومتر سفر کنید اما در نهایت آنچه را به دنبالش هستید، به طور اتفاقی از بین ببرید.

این اتفاقی است که ممکن است در سال 1355 ش/ 1976م برای مریخ‌نشین‌های وایکینگ ناسا در مریخ در حین جست‌وجوی حیات رخ داده باشد. درحالی که این فرضیه پیش‌تر نیز مطرح شده بود، مقاله‌ای جدید در «نشریه پژوهش‌های ژئوفیزیک:سیاره‌ها» (Journal of Geophysical Research: Planets) منتشر شده که شواهد بیشتری را در دفاع از آن ارائه می‌کند.

همان‌طور که در نشریه «نیوساینتیست» گفته شده، این فرضیه ناشی از چگونگی ماموریت وایکینگ‌ها برای یافتن نشانه‌های حیات است. هر مریخ‌نشین ثابت یک بیلچه برای برداشتن خاک داشت که بعدا با هدف پیدا کردن مواد آلی که سنگ بنای حیات هستند،  آن‌ها را گرم کردند، و البته چیزی نیافتند. پژوهشگران نوشتند: «به طرز شگفت‌انگیزی، ابزار اصلی روی مریخ‌نشین‌ها (کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنج جرمی)، هیچ ماده آلی را شناسایی نکرد. این غافلگیری بزرگی برای دانشمندانی بود که می‌دانستند مواد آلی از دنباله‌دارها و شهاب‌سنگ‌ها برجای می‌مانند.» بعدها در سال 1387/ 2008، مریخ نشین‌های فونیکس ناسا نمک‌هایی را به نام پرکلرات در مریخ پیدا کردند که می‌توانست زمانی که وایکینگ نمونه‌هایش را دهه‌ها قبل گرم می‌کرد، هرگونه علائم حیات را در خاک نابود کرده باشد، و به‌نظر می‌رسد یافته‌های اخیر این فرضیه را تقویت می‌کند.

این یافته‌ها از کیوریاسیتی آمده است. ماه گذشته، ما متوجه شدیم که این مریخ‌نورد شواهدی را از مولکول‌های آلی در مریخ پیدا کرده است، که وایکینگ نیز می‌بایست یافته باشد و این حقیقت که وایکینگ آثاری از این مولکول‌ها پیدا نکرده بود نشان می‌دهد که مشکلی در آزمایش‌های آن پیش آمده است. با جست‌وجو در اطلاعات وایکینگ، پژوهشگران گفتند شواهدی از واکنش احتمالی بین پرکلرات و کلروبنزن، یکی از مولکول‌های آلی که کیوریاسیتی شناسایی کرد، را پیدا کردند. بنابراین آن‌ها عقیده دارند که مریخ‌نشین‌های وایکینگ واقعا سنگ بناهای حیات را چندین سال پیش کشف کرده‌اند-گرچه ذکر کردند که نمی‌توانند به‌طور کامل احتمال آلودگی ناشی از زمین را رد کنند. پژوهشگران گفتند: «ما نتیجه می‌گیریم که کلر در کلروبنزن متعلق به مریخ است، و مولکول کربن در کلروبنزن با منشا مریخی آن سازگاری دارد، هرچند ما نمی‌توانیم امکان آلودگی دستگاه را کاملا رد کنیم.»

اگر این موضوع تایید شود، به بحث و جدل‌های مهمی ‌در خصوص ماموریت وایکینگ پایان خواهد داد: اینکه چرا در آن هیچ نشانه‌ای از حیات در مریخ پیدا نشد. همچنین به این معناست که باوجود اینکه کشف کیوریاسیتی پیشگامانه بود، مدت‌ها پیش مریخ‌نشین دیگری آن را انجام داده بود! اما مهم‌تراینکه این نتایج نشان می‌دهد مواد آلی در مریخ در بیش از یک مکان وجود دارند. با اینکه که هنوز نمی‌توانیم ثابت کنیم حیات در گذشته یا زمان حال در مریخ وجود دارد، این امر نشان می‌دهد که مریخ زمانی همه مواد لازم برای حیات را داشته است. و البته سوال بعدی این است: «حیات مریخی کجاست؟»

آیدا رضایی/ مجله نجوم

منبع: iflscience.com